Św. Franciszek z Chrystusem i Marią
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego owalu z przedstawieniem św. Franciszka stojącego przed Chrystusem i Marią. W dolnej części obrazu święty ukazany jest w półpostaci, zwrócony profilem w lewo, z uniesioną głową. Lewą rękę kładzie na piersi, prawą trzyma srebrzoną kartę ze złoconym napisem „NA WIEKI / NA WIEKI / NA WIEKI”, którą przekazuje mu Chrystus. Franciszek ma szczupłą twarz, okoloną krótką brodą, z tonsurą na głowie. Ubrany jest w brązowy habit franciszkański przewiązany sznurem. Przed nim w górnej części obrazu przedstawieni są pośród obłoków Maria i Chrystus. Oboje ukazani są w półpostaci, zwróceni w trzech czwartych w prawo, z pochylonymi głowami. Po prawej przedstawiona jest Maria, lewą rękę kładzie na piersi, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Ma twarz o młodzieńczych rysach, okoloną długimi brązowymi włosami. Ubrana jest w różową suknię, zakrytą jasnoniebieskim płaszczem, na głowie ma półprzeźroczysty, biały welon. Po lewej stronie ukazany Chrystus, który prawą ręką podaje kartę Franciszkowi. Ma twarz o wyraźnych rysach, okoloną krótką brodą oraz jasnobrązowymi włosami sięgającymi ramion. Ubrany jest w jasnoróżową tunikę i płaszcz. Obok Chrystusa ukazane jest putto obsypujące Franciszka różami. Postacie Marii i Chrystusa ukazane są na tle glorii, ujęte po prawej uskrzydlonymi główkami anielskimi na tle obłoków.
Zdjęcie nr 2: Obraz w formie stojącego owalu z przedstawieniem św. Franciszka stojącego przed Chrystusem i Marią. W dolnej części obrazu święty ukazany jest w półpostaci, zwrócony profilem w lewo, z uniesioną głową. Lewą rękę kładzie na piersi, prawą trzyma srebrzoną kartę ze złoconym napisem „NA WIEKI / NA WIEKI / NA WIEKI”, którą przekazuje mu Chrystus. Franciszek ma szczupłą twarz, okoloną krótką brodą, z tonsurą na głowie. Ubrany jest w brązowy habit franciszkański przewiązany sznurem. Przed nim w górnej części obrazu przedstawieni są pośród obłoków Maria i Chrystus. Oboje ukazani są w półpostaci, zwróceni w trzech czwartych w prawo, z pochylonymi głowami. Po prawej przedstawiona jest Maria, lewą rękę kładzie na piersi, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Ma twarz o młodzieńczych rysach, okoloną długimi brązowymi włosami. Ubrana jest w różową suknię, zakrytą jasnoniebieskim płaszczem, na głowie ma półprzeźroczysty, biały welon. Po lewej stronie ukazany Chrystus, który prawą ręką podaje kartę Franciszkowi. Ma twarz o wyraźnych rysach, okoloną krótką brodą oraz jasnobrązowymi włosami sięgającymi ramion. Ubrany jest w jasnoróżową tunikę i płaszcz. Obok Chrystusa ukazane jest putto obsypujące Franciszka różami. Postacie Marii i Chrystusa ukazane są na tle glorii, ujęte po prawej uskrzydlonymi główkami anielskimi na tle obłoków.
Zdjęcie nr 3: Obraz w formie stojącego owalu z przedstawieniem św. Franciszka stojącego przed Chrystusem i Marią. W dolnej części obrazu święty ukazany jest w półpostaci, zwrócony profilem w lewo, z uniesioną głową. Lewą rękę kładzie na piersi, prawą trzyma srebrzoną kartę ze złoconym napisem „NA WIEKI / NA WIEKI / NA WIEKI”, którą przekazuje mu Chrystus. Franciszek ma szczupłą twarz, okoloną krótką brodą, z tonsurą na głowie. Ubrany jest w brązowy habit franciszkański przewiązany sznurem. Przed nim w górnej części obrazu przedstawieni są pośród obłoków Maria i Chrystus. Oboje ukazani są w półpostaci, zwróceni w trzech czwartych w prawo, z pochylonymi głowami. Po prawej przedstawiona jest Maria, lewą rękę kładzie na piersi, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Ma twarz o młodzieńczych rysach, okoloną długimi brązowymi włosami. Ubrana jest w różową suknię, zakrytą jasnoniebieskim płaszczem, na głowie ma półprzeźroczysty, biały welon. Po lewej stronie ukazany Chrystus, który prawą ręką podaje kartę Franciszkowi. Ma twarz o wyraźnych rysach, okoloną krótką brodą oraz jasnobrązowymi włosami sięgającymi ramion. Ubrany jest w jasnoróżową tunikę i płaszcz. Obok Chrystusa ukazane jest putto obsypujące Franciszka różami. Postacie Marii i Chrystusa ukazane są na tle glorii, ujęte po prawej uskrzydlonymi główkami anielskimi na tle obłoków.

Św. Franciszek z Chrystusem i Marią

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Stryszów
Miejscowość
Stryszów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wadowice Południe
Parafia
Parafia Św. Jana Kantego
Miejsce przechowywania
zwieńczenie ołtarza bocznego południowego
Identyfikator
DZIELO/08307
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
czwarta ćwierć XIX – pierwsza ćwierć XX wieku
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Obraz św. Franciszka z Chrystusem i Marią powstał zapewne w czwartej ćwierci XIX lub pierwszej ćwierci XX wieku. Został wtórnie wprawiony w pole zwieńczenia ołtarza bocznego.

Opis

Obraz w formie stojącego owalu z przedstawieniem św. Franciszka stojącego przed Chrystusem i Marią. W dolnej części obrazu święty ukazany jest w półpostaci, zwrócony profilem w lewo, z uniesioną głową. Lewą rękę kładzie na piersi, prawą trzyma srebrzoną kartę ze złoconym napisem „NA WIEKI / NA WIEKI / NA WIEKI”, którą przekazuje mu Chrystus. Franciszek ma szczupłą twarz, okoloną krótką brodą, z tonsurą na głowie. Ubrany jest w brązowy habit franciszkański przewiązany sznurem. Przed nim w górnej części obrazu przedstawieni są pośród obłoków Maria i Chrystus. Oboje ukazani są w półpostaci, zwróceni w trzech czwartych w prawo, z pochylonymi głowami. Po prawej przedstawiona jest Maria, lewą rękę kładzie na piersi, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Ma twarz o młodzieńczych rysach, okoloną długimi brązowymi włosami. Ubrana jest w różową suknię, zakrytą jasnoniebieskim płaszczem, na głowie ma półprzeźroczysty, biały welon. Po lewej stronie ukazany Chrystus, który prawą ręką podaje kartę Franciszkowi. Ma twarz o wyraźnych rysach, okoloną krótką brodą oraz jasnobrązowymi włosami sięgającymi ramion. Ubrany jest w jasnoróżową tunikę i płaszcz. Obok Chrystusa ukazane jest putto obsypujące Franciszka różami. Postacie Marii i Chrystusa ukazane są na tle glorii, ujęte po prawej uskrzydlonymi główkami anielskimi na tle obłoków.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Franciszek pochodził z Asyżu, z bogatej rodziny kupieckiej. Rozdał majątek i został pustelnikiem. Z czasem przyłączyło się do niego kilku towarzyszy, z którymi rozpoczął pracę apostolską. Był założycielem nowej wspólnoty zakonnej – Braci Mniejszych i autorem jej reguły, zatwierdzonej w 1209 roku. Z jego życiem związanych było wiele cudów. Franciszek jako pierwszy w historii Kościoła otrzymał stygmaty. Pozostawił po sobie pisma, listy i utwory poetyckie. Święty Franciszek przedstawiany jest w brązowym habicie franciszkańskim z tonsurą na głowie. Scena wizji Marii i Chrystusa nie należy do znanych z ikonografii świętego przedstawień i nie ma oparcia w historii jego życia.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Silne przetarcia i zabrudzenia warstwy malarskiej.

Streszczenie

Obraz św. Franciszka z Chrystusem i Marią powstał zapewne w czwartej ćwierci XIX lub pierwszej ćwierci XX wieku. Został wtórnie wprawiony w pole zwieńczenia ołtarza bocznego. Scena wizji Marii i Chrystusa nie należy do znanych z ikonografii świętego przedstawień i nie ma oparcia w historii jego życia.

Bibliografia

Zaleski Wincenty, "Święci na każdy dzień", Warszawa 1989
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993

Osoby związane z dziełem

Zdjęcie nr 1 dla osoby: Franciszek św.
Franciszek św.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem od zakrystii. Kosz na rzucie prostokąta z wypukłą ścianką frontową, z dodatkowym podestem od strony prezbiterium, ustawiony na niewielkiej podstawie dekorowanej muszlą, z podwieszeniem w formie zwężającego się cokołu ozdobionego ornamentem roślinnym, zakończonym szyszką. Ścianki kosza dekorowane płycinami w kształcie kwadratu o wklęsłych narożach wypełnionymi dekoracją złożoną z akantu, rozet i kratki regencyjnej. Naroża ścianki przedniej zdobione zwisami utworzonymi z wstęgi i kratki regencyjnej oraz ornamentu roślinnego. Parapet w formie gzymsu. Zaplecek w kształcie pionowego prostokąta, dekorowany w polu profilowaną płyciną z ornamentem roślinnym i płaskorzeźbioną figurą św. Stanisława. Baldachim powtarzający plan kosza, ujęty niepełnym belkowaniem, dekorowanym z trzech stron szczytami, z fragmentami zwróconego na zewnątrz przerwanego, wolutowego przyczółka, stanowiący podstawę dla figury anioła. Na podniebieniu baldachimu gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura polichromowana w kolorze jasnozielonym ze złoconymi i srebrzonymi profilami oraz ornamentyką. Figura anioła pełnoplastyczna, zwrócona jest w trzech czwartych w prawo, w silnym kontrapoście, o esowato wygiętej sylwetce, z głową skierowaną w górę. Obiema rękami obejmuje trąbę, na której gra. Twarz ma pociągłą, o dużych oczach skierowanych w górę, zadartym nosie i pełnych ustach, okoloną silnie kręconymi włosami. Anioł ubrany jest w zapinaną z przodu na guziki, obcisłą kamizelkę z bufiastymi, krótkimi rękawami i wysokim kołnierzem, w pludry i pończochy, wokół bioder ma zawieszony płaszcz, podwiązany po bokach. Skrzydła duże, złożone po bokach postaci. Polichromia ciała naturalistyczna, strój złocony, ze srebrzonymi detalami. Po wewnętrznej stronie fragmentu lewego przerwanego przyczółka napis: „odnowiono 1841. / ołtarze 3. tęcę i ambonę / przez Malarza z Tar/nawy Andrzeja / Wierzch[…]”.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Jana Kantego klęczącego wśród obłoków, w towarzystwie aniołów. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i rękoma rozłożonymi na boki. Twarz ma szczupłą, o starczych rysach, głęboko osadzonych oczach, skierowanych do góry, uniesionych brwiach, garbatym nosie oraz rozchylonych, pełnych ustach. Twarz okolona jest krótką, gęstą, siwą brodą i włosami. Wokół głowy nimb. Ubrany jest w czarną togę profesorską z czerwoną podszewką, biały mucet, z widocznym błękitnym kołnierzykiem. W dolnej części obrazu obłok, na którym klęczy Jan Kanty, flankowany jest dwoma aniołami, z głowami skierowanymi w stronę świętego. Przedstawienie ukazane na tle skłębionego szaro-żółtego nieba, rozświetlonego wokół głowy świętego.
obraz
Apoteoza św. Jana Kantego
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica kamienna, ustawiona na dwustopniowej podstawie, na planie półkola. Stopa na planie koła, na wysokim cokole, gładka. Trzon prosty, nodus gruszkowaty, ujęty dwoma pierścieniami. Podstawa czary wklęsło-wypukła. Czara półkolista z imitacją puklowania, z wyodrębnionym brzegiem. Pokrywa drewniana, profilowana, z sześcioma kabłąkami podtrzymującymi cokół, na którym stoi grupa rzeźbiarska Chrztu Chrystusa.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna, ustawiona na prostej podstawie o nieregularnym kształcie oraz na niewielkim, rzeźbionym fragmencie skały. Chrystus zwrócony jest frontalnie, z uniesioną głową, skierowaną w prawo, stoi w kontrapoście z wypchniętym w bok lewym biodrem i wysuniętą do przodu prawą nogą. W lewej ręce trzyma drzewce zakończone krzyżem z czerwoną chorągwią ze złoconym krzyżem, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Twarz ma kwadratową o wysokim czole, dużych oczach skierowanych do góry, krótkim nosie i pełnych ustach, okoloną krótką brodą oraz kręconymi włosami opadającymi na plecy. Z jego głowy wychodzą trzy wiązki złoconych promieni. Ciało ma szczupłe o delikatnym modelunku mięśni, z zaznaczonymi śladami męki. Biodra przewiązane są ściśle przylegającym, srebrzonym perizonium oraz złoconym płaszczem zarzuconym na prawą nogę i opadającym z tyłu postaci. Między stopami Chrystusa wije się wąż. Polichromia ciała naturalistyczna.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Epitafium w formie leżącego prostokąta, ujęte grubą ramą, dekorowaną po wewnętrznej stronie maswerkiem. W polu inskrypcja „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / FRANCISZKOWI ŁUBIEŃSKIEMU / DOKTOROWI FILOZOFII, DZIEDZICOWI STRYSZOWA I DĄBRÓWKI / NAJLEPSZEMU I NAJCZULSZEMU MĘŻOWI, OJCU i DZIADKOWI / NAJZACNIEJSZEMU OBYWATELOWI / GORĄCEMU KATOLIKOWI i PATRYOCIE / DOBRODZIEJOWI TEGO KOŚCIOŁA i LUDZKOŚCI / UR(ODZONEMU) 2 PAŹDZIER(NIKA) 1859 ZM(ARŁEMU) 10 PAŹDZIER(NIKA) 1915. / WDZIĘCZNA ŻONA Z DZIEĆMI / PROSI O GORĄCĄ MODLITWĘ ZA JEGO DUSZĘ.”
płyta nagrobna
Epitafium Franciszka Łubieńskiego
Zdjęcie nr 1: Epitafium w formie leżącego prostokąta. W polu inskrypcja „WYZNAIE TO IZEM BYŁ GRZESNIKIEM MOY BOZE / [O]DNAJCZE MIŁOSIERDZIE [SWO]IE NIECH PRZEMOZ[E] / CIEBIE ZAS CZYTELNIKU O PACIERZY PROSZĘ / FRANCISZEK WILKOŃSKI SUPPLIKE WNOSZE”.
płyta nagrobna
Epitafium Franciszka Wilkońskiego

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum siedząca postać Marii zwrócona trzy czwarte w lewo, delikatnie pochylona z rękami złożonymi w geście modlitwy. Przed nią siedzące na skale Dzieciątko, zwrócone trzy czwarte w prawo, delikatnie pochylone, opierające ciężar ciała na prawej ręce. Maria o delikatnych rysach: owalnej twarzy, małym nosie i drobnych ustach. Na głowie ma biały welon przykrywający jej włosy. Ubrana jest w bladoróżową suknię oraz silnie udrapowany ciemnogranatowy płaszcz, spod którego widoczna jest bosa stopa. Dzieciątko o jasnej, różowawej karnacji. Twarz pełna o małym nosie i głęboko osadzonych oczach. Głowę okalają krótkie, złote włosy. Wokół głów Marii i Dzieciątka złote, świetliste nimby. W tle pejzaż z widocznymi fragmentami drzew w brunatnej i ciemnozielonej tonacji. Rama złocona, fakturowana, w narożach i pośrodku boków zdobiona stylizowaną wicią roślinną.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Karmiącej. W centrum kompozycji została ukazana Maria w półpostaci z głową przechyloną na lewe ramię. W lewej dłoni trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą przytrzymuje pierś, którą go karmi. Ubrana jest w zielone szaty: suknię oraz płaszcz zdobione jasnoczerwonymi i kolistymi różami, niebieskimi tulipanami oraz zielonymi listkami. Szaty obwiedzione są czarnym konturem, w środku malowane płaską plamą barwną, bez cieniowania. Twarz Marii pełna o jasnej karnacji z zaróżowionymi policzkami z długim nosem i małymi ustami. Włosy długie, ciemnobrązowe, schowane pod welonem. Dzieciątko ponad naturalnych rozmiarów z odkrytymi ramionami i kolanami. Tło po lewej stronie obrazu ciemnoniebieskie, a po prawej zielone z żółtym nimbem wokół głowy Dzieciątka oraz żółtym fragmentem w prawym, górnym narożu. Wokół głów postaci rozmieszczonych jest jednaście, dużych i złotych gwiazd. Rama prosta, drewniana i bejcowana.
obraz

Matka Boska Karmiąca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamknięty łukiem nadwieszonym z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku. Dzieciątko widoczne z prawego profilu, z głową odwróconą do tyłu, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy, z długimi, wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, jej wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz ciemnoniebieski płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego lewej stopy zsuwa się sandał. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch archaniołów znajdującego się po prawej stronie – archanioła Gabriela. Po drugiej stronie jest archanioł Michał, obaj trzymają w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej: Michał (włócznię i gąbkę z octem), Gabriel (krzyż). Na głowach Marii i Dzieciątka znajdują się otwarte korony ze szlachetnymi kamieniami, a wokół nimby: Matki Boskiej dekorowany bogatą wicią floralną, u Dzieciątka nimb krzyżowy. Wszystkie postacie są podpisane inicjałami: nad głową Marii, po lewej stronie obrazu widnieją litery „MP”, a po prawej „ΘΥ”; następnie po lewej stronie obrazu, nad głową archanioła Michała znajdują się litery „ΟΡМ”, a nad głową archanioła Gabriela „OΡГ” i dalej, po prawej stronie obrazu, obok Dzieciątka Jezus litery „IC-XC”. Tło jest złocone. Obraz ujęty jest prostokątną, profilowaną ramą zdobioną od zewnątrz ażurową wicią roślinną. W górnej części kompozycji napis „MATKO BOSKA NIEUSTAJĄCEJ POMOCY / MÓDL SIĘ ZA NAMI”. Rama drewniana, profilowana, złocona, ozdobiona rzędem stylizowanych liści akantu.
obraz

Matka Boska Nieustastającej Pomocy

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta w rozbudowanej, profilowanej ramie dekorowanej nakładanymi motywami geometrycznymi oraz kwiatowymi, zwieńczonej na osi monogramem maryjnym. W centrum kompozycji, nieco z lewej strony obrazu przedstawienie Marii trzymającej na kolanach martwe ciało Chrystusa. Twarz Marii szeroka, z delikatnie otwartymi ustami, szerokim nosem i wzrokiem skierowanym ku niebu. Matka Boska jest ubrana w czerwoną suknię, ciemnobłękitny płaszcz nałożony na głowę oraz biały welon. Chrystus ukazany w pozycji półleżącej na białym płótnie, z lewą ręką podtrzymywaną przez Marię, prawą opadłą bezwładnie w dół. Twarz szczupła, oczy zamknięte, okolona krótką brodą i długimi, ciemnobrązowymi włosami, spływającymi na ramiona i plecy. Odziany jest w białe perizonium na biodrach, delikatnie drapowane. Wokół głów są zaznaczone nimby. W lewym, dolnym rogu przedstawienia titulus oraz misa, w prawym widoczny fragment krzyża. W tle otwiera się rozległy pejzaż z widokiem na Jerozolimę. Kolorystyka ciemna, ciepła z dominacją brązów.
obraz

Pieta

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Św. Franciszek z Chrystusem i Marią", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2023, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-franciszek-z-chrystusem-i-maria

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności