Św. Franciszek z Asyżu

Dzieje zabytku

Omawiany obraz przedstawiający św. Franciszka z Asyżu został wykonany w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku przez malarza Ferdynanda Olesińskiego. W 1897 roku z inicjatywy księdza Franciszka Błachuta, proboszcza w Łazanach, odnowiono dwa barokowe ołtarze boczne pochodzące z pierwszej połowy XVIII wieku. W obu nastawach Matki Boskiej Częstochowskiej i omawianym ołtarzu św. Anny usunięto umieszczone w zwieńczeniach glorie promieniste i zastąpiono je neobarokowymi strukturami mieszczącymi obrazy wykonane przez Ferdynanda Olesińskiego. W zwieńczeniu nastawy św. Anny umieszczono wizerunek św. Franciszka z Asyżu, w drugiej nastawie wyobrażenie św. Antoniego Padewskiego. Olesiński wykonał również nowy obraz przedstawiający św. Annę Samotrzeć (sygnowany przez tego malarza). Artysta najprawdopodobniej namalował również wizerunek Matki Boskiej Różańcowej oraz Najświętszego Serca Jezusowego – oba umieszczone na zasuwach ołtarzy bocznych w związku z powołaniem przy parafii bractw różańcowego i Serca Jezusowego.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym z uskokiem. W centrum kompozycji ukazany w półpostaci, zwrócony w trzech czwartych w prawo św. Franciszek z Asyżu klęczący przed skałą, na której umieszczono krucyfiks, czaszkę, oraz kartkę z napisem „Deus meus / et / omnia”. Święty został przedstawiony jako dojrzały mężczyzna z krótką, brązową brodą, ubrany w brązowy habit, krzyżujący na wysokości piersi ręce z widocznymi stygmatami. Głowa z tonsurą uniesiona ku górze w stronę promieni przedstawionych w lewym, górnym narożu obrazu. Ponad głową widoczna aureola. W tle grota skalna. Kolorystyka obrazu ciemna, ciepła z dominacją brązów.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz stanowi przykład dziewiętnastowiecznego malarstwa religijnego. Autor dzieła Ferdynand Olesiński był urodzonym w Wieliczce malarzem, który zdobył wykształcenie w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, gdzie uczył się w latach 1871-1883 pod kierunkiem Floriana Cynka, Władysława Łuszczkiewicza i Jana Matejki. Twórczość Olesińskiego, czynnego głównie w Wieliczce i Krakowie, obejmowała przede wszystkim realistyczne, ale powstałe w duchu akademickim, studia portretowe, pejzaże, sceny rodzajowe oraz malarstwo religijne. Święty Franciszek został ukazany w klasycznej konwencji ikonograficznej, w habicie franciszkańskim i z tradycyjnymi atrybutami – czaszką i krucyfiksem.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Obraz przedstawiający św. Franciszka z Asyżu został wykonany w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku przez malarza Ferdynanda Olesińskiego. W 1897 roku umieszczono go w zwieńczeniu ołtarza bocznego noszącego wezwanie św. Anny. Olesiński był urodzonym w Wieliczce malarzem, który zdobył wykształcenie w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. Jego twórczość obejmowała przede wszystkim realistyczne, ale powstałe w duchu akademickim, studia portretowe, pejzaże, sceny rodzajowe oraz malarstwo religijne.

Bibliografia