Św. Andrzej

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Krzeszowice
Miejscowość
Zalas
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Krzeszowice
Parafia
Św. Marii Magdaleny i św. Andrzeja Apostoła
Kościół
Św. Marii Magdaleny i Andrzeja Apostoła
Miejsce przechowywania
ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/09778
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
XXI wiek (?)
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Obraz z przedstawieniem świętego Andrzeja został wykonany najpewniej w XXI wieku.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Andrzeja Apostoła, który został ukazany w całej postaci, frontalnie. Stoi z prawą nogą opartą na kamieniu, prawą ręką przytrzymuje krzyż w kształcie litery „X”, na którym został umęczony, w lewej trzyma zamkniętą księgę. Patrzy na widza, ma podłużną twarz okoloną siwymi włosami oraz długą, dzielącą się na dwa pukle brodę. Jest ubrany w białą suknię z długimi rękawami i przerzucony przez ramiona czerwony płaszcz, głowę otacza zaznaczony cienką, złotą linią nimb. W tle południowy krajobraz ze wzgórzami otaczającymi jezioro, przy którego brzegu zacumowano łodzie; bliżej świętego zwój sieci rybackiej.

Zarys problematyki artystycznej

Ukazany na obrazie św. Andrzej jest jednym z dwóch patronów kościoła w Zalasie. Jest ważną postacią z panteonu świętych, upamiętnia również fundatora kościoła z 1520 roku – Andrzeja Tęczyńskiego. Święty Andrzej był bratem św. Piotra i tak samo jak on trudnił się rybołówstwem. Zgodnie z legendą szerzył chrześcijaństwo w Azji Mniejszej, Tracji, Dacji oraz nad dolnym Dunajem. Zmarł za wiarę na terenie Achai przywiązany do „crux decussata” – krzyża w kształcie litery „X”. Podobno nawet wtedy nie przestał nauczać, a jego śmierci towarzyszyły cuda. W ręce trzyma księgę, która może oznaczać jego udział w ewangelizacji, zacumowane łodzie i rzucony luźno zwój sieci wskazują na zawód Andrzeja w sensie dosłownym, jako rybaka oraz przenośnym, oznaczając łowienie do wiary chrześcijańskiej, czyli działalność misyjną.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Literatura

Janicka-Krzywda Urszula, Patron-atrybut-symbol, Poznań 1993, s. 27-28.
Marecki Józef, Rotter Lucyna, Jak czytać wizerunki świętych. Leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych, s. 68-69.

Streszczenie

Umieszczony w ołtarzu głównym obraz z przedstawieniem św. Andrzeja został wykonany najpewniej w XXI wieku. Świętego ogłoszono drugim patronem kościoła w 1520 roku, honorując w ten sposób fundatora drugiego, stojącego w miejscu dzisiejszego, drewnianego kościoła.

Bibliografia

Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
Marecki Józef, Rotter Lucyna, "Jak czytać wizerunki świętych. Leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych", Kraków 2013

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Św. Andrzej", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-andrzej-2

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności