Matka Boska z Dzieciątkiem ukazująca się św. Teresie z Avila

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Zator
Miejscowość
Palczowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Zator
Parafia
Św. Jakuba
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny, prawy
Identyfikator
DZIELO/05209
Kategoria
obraz
Czas powstania
XVII wiek
Technika i materiał
olej na płótnie naklejonym na deskę
Wymiary podstawowe
szerokość – 55 cm
wysokość – 70 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Chełmecka
Domena Publiczna

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty szeroką, złoconą ramą z uszakami, zdobioną ornamentem, z wizerunkiem Matki Boskiej Różańcowej ze św. Teresą z Avila. Ukazana po prawej stronie kompozycji tronująca Maria zwrócona jest w trzech czwartych w prawo. Pochyloną głowę charakteryzuje owalna twarz o wyrazistych rysach twarzy i dużych, lekko przymkniętych oczach. Maria ubrana jest w czerwoną suknię i niebieski płaszcz, głowę osłania biała chusta. W prawej, zgiętej w łokciu i wyciągniętej do przodu ręce ma ciemnobrązowy różaniec, lewą podtrzymuje siedzące na jej kolanach Dzieciątko. Zwrócony w trzech czwartych w prawo Jezus prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, lewą wspiera na nodze. Ma na sobie długą, białą suknię. Klęcząca po lewej stronie kompozycji św. Teresa zwrócona jest nieznacznie w lewo. Owalną twarz charakteryzują wyraziste rysy. Święta jest ubrana w habit karmelitański z białym płaszczem, spod czarnego welonu widać białą podwikę. W prawej ręce trzyma krucyfiks, lewą odbiera różaniec od Matki Boskiej. Głowy postaci okalają świetliste nimby. Scena rozgrywa się we wnętrzu z prostokątnym oknem, za którym wysokie drzewo. W prawym, górnym narożu obrazu ciemnoniebieska kotara.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz w zwieńczeniu ołtarza bocznego w kościele w Palczowicach przedstawia św. Teresę z Ávila, hiszpańską karmelitankę i mistyczkę. Teresa Sánchez de Cepeda y Ahumada urodziła się 28 marca 1515 w Gotarrendura w prowincji Ávila, w zamożnej, szlacheckiej rodzinie. Od wczesnego dzieciństwa charakteryzowała ją głęboka pobożność. W 1530 roku rozpoczęła naukę w szkole augustianek w Avila, następnie wstąpiła do zgromadzenia karmelitanek. Obserwując ówczesne życie wspólnoty zakonnej św. Teresa zauważyła potrzebę przeprowadzenia reformy. Borykanie się od wczesnej młodości z poważnymi problemami zdrowotnymi oraz cud uzdrowienia za wstawiennictwem św. Józefa pozwoliło w św. Teresie zgłębić tajemnicę i sens cierpienia oraz rozwinąć życie mistyczne. Po nieudanej próbie reformy zakonu karmelitanek w Ávila św. Teresa i mimo licznych sprzeciwów postanowiła założyć nowe zgromadzenie, co realizowała w 1562 roku. Rozliczne trudności nie powstrzymały świętej przed założeniem 15 domów karmelitanek bosych na terenie Hiszpanii zatwierdzonych w 1580 roku przez papieża Grzegorza XIII. Święta Teresa zmarła 4 października 1582 w klasztorze karmelitańskim w Alba de Tormes w okolicach Salamanki, gdzie została pochowana. Proces beatyfikacyjny zakończył się w 1614 roku, a w 1622 roku została kanonizowana przez papieża Grzegorza XV. Na obrazie w ołtarzu bocznym w kościele w Palczowicach św. Teresa ukazana jest jako adorująca Madonnę z Dzieciątkiem. Scena stanowi nawiązanie do głębokiej pobożności, owocującej licznymi wizjami mistycznymi, jakich doznawała św. Teresa z Ávila.

Streszczenie

Namalowany w XVII wieku obraz w zwieńczeniu jednego z ołtarzy bocznych w kościele parafialnym w Palczowicach przedstawia św. Teresę z Ávila, hiszpańską mistyczkę i założycielkę karmelitów bosych.

Jak cytować?

Paulina Chełmecka, "Matka Boska z Dzieciątkiem ukazująca się św. Teresie z Avila", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/matka-boska-z-dzieciatkiem-ukazujaca-sie-sw-teresie-z-avila

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności