Krucyfiks

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Nowy Targ
Miejscowość
Łopuszna
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niedzica
Parafia
Świętej Trójcy
Miejsce przechowywania
strych zakrystii
Identyfikator
DZIELO/12034
Kategoria
krucyfiks
Ilość
1
Czas powstania
XIX wiek
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Dzieje zabytku nie są znane.

Opis

Wizerunek Chrystusa przybitego trzema gwoździami do krzyża łacińskiego. Ciało wyprostowane, ręce rozciągnięte do boku, barki uniesione, nogi delikatnie ugięte w kolanach. Głowa opada na prawy bok. Jezus ma podłużną twarz, usta i oczy zamknięte, nos prosty; okala ją czarna broda oraz zwijające się w fale włosy opadające na plecy. Na głowie ciemnobrązowa korona cierniowa. Biodra otacza złote (?), marszczone w grube fałdy perizonium z węzłem na prawym boku. W miejscach przebić gwoździami oraz w ranie w boku ślady krwi. Krzyż gładki, o ramionach zakończonych trójlistnie, na górnej belce titulus w formie zwoju z literami „IN/RI”. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna, krzyż czarny.

Zarys problematyki artystycznej

Śmierć Chrystusa na krzyżu będąca ofiarą odkupienia ludzkich grzechów oraz późniejsze zmartwychwstanie oznaczające przezwyciężenie śmierci określają fundament religii chrześcijańskiej. Najważniejszym symbolem wiary i śmierci ofiarnej jest krucyfiks – plastyczne przedstawienie umierającego lub umarłego Chrystusa na krzyżu. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa „crucifixus” i oznacza „przybity do krzyża”. Z punktu widzenia historii sztuki od XI wieku nacisk kładziono na pokazanie nie triumfu, lecz cierpienia Chrystusa. Zbawiciel jest ukazany w koronie cierniowej, z opuszczoną głową i śladami męki, sposób przedstawienia uwypukla jego osamotnienie w czasie męki. Opisywany zabytek jest fragmentem krzyża przeznaczonego do noszenia, co można poznać po trzonku na końcu dolnego ramienia, które można było osadzić. Nie jest może tak ozdobny, jak powinien być krzyż procesyjny, lecz mógł być używany w czasie uroczystych nabożeństw żałobnych lub na pogrzebach.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Destrukt.

Streszczenie

Krzyż z pasyjką pochodzącą z XIX wieku, obecnie zniszczony, był przeznaczony do noszenia np. w czasie uroczystych nabożeństw żałobnych lub na pogrzebach.

Bibliografia

Künstle Karl, "Ikonographie der christlichen Kunst, Bde. 1-2", Freiburg 1928
Brandmair Kathrin, "Kruzifixe und Kreuzigungsgruppen aus dem Bereich der „Donauschule”", Petersberg 2015
Zieliński Chwalisław, "Sztuka sakralna. Co należy wiedzieć o budowie, urządzeniu, wyposażeniu, ozdobie i konserwacji Domu Bożego. Podręcznik opracowany na podstawie przepisów kościelnych", Poznań 1959

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Krucyfiks", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/krucyfiks-84

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności