Epitafium księdza Wojciecha Dudzińskiego
Zdjęcie nr 1: Epitafium w formie tablicy w kształcie leżącego prostokąta, ujętej profilowaną, złoconą ramą. Na czarnym tle złocony napis „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / X(iądz) Wojciech Dudziński / Expozyt w Krzeczowie przeżywszy / lat 52 umarł w Krakowie / 24go stycznia 1904 r(oku) / Prosi o westchnienie do Boga."

Epitafium księdza Wojciecha Dudzińskiego

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
myślenicki
Gmina
Lubień
Miejscowość
Krzeczów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Pcim
Parafia
Parafia Św. Wojciecha Biskupa i Męczennika
Miejsce przechowywania
północna ściana kościoła, pod amboną
Identyfikator
DZIELO/12307
Kategoria
płyta nagrobna
Ilość
1
Czas powstania
po 1904 roku
Technika i materiał
kucie w kamieniu, polichromowanie, złocenie
Autor noty katalogowej
Paulina Chełmecka
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Opis

Epitafium w formie tablicy w kształcie leżącego prostokąta, ujętej profilowaną, złoconą ramą. Na czarnym tle złocony napis
„D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / X(iądz) Wojciech Dudziński / Expozyt w Krzeczowie przeżywszy / lat 52 umarł w Krakowie / 24go stycznia 1904 r(oku) / Prosi o westchnienie do Boga."

Zarys problematyki artystycznej

Znajdujące się na ścianie pod amboną epitafium w formie prostokątnej, pozbawionej dekoracji tablicy jest poświęcone jednemu z księży tzw. ekspozytorów, jacy opiekowali się miejscową wspólnotą i świątynią zanim powstała parafia. Do obowiązków księdza ekspozytora (opiekuna kościoła filialnego, tzw. ekspozytury) należało udzielanie sakramentów Chrztu i Eucharystii, sprawowanie ceremonii pogrzebowych, katechizacji młodzieży oraz wszelka posługa duszpasterska.

Ksiądz Wojciech Dudziński urodził się 24 października 1851 w Zagórzynie koło Łącka. 26 lipca 1874 w Tarnowie przyjął święcenia kapłańskie. Początkowo, za probostwa księdza Wawrzyńca Solaka był wikarym w Lubniu. Od stycznia 1897 roku objął rezydenturę w Krzeczowie, gdzie pełnił posługę kapłańską, zarządzał kancelarią przy kościele oraz w latach 1899-1903 prowadził korespondencję z parafią w Lubniu. W „Kronice parafialnej” z 1903 roku jest zapis, iż ksiądz Dudziński nabył dla kościoła w Krzeczowie „z Grösden St. Ulrich z Tyrolu […] figurkę gipsową Niepokalanie poczętej Najświętszej Maryi Panny ze składek parafian czyli feretron do noszenia na procesyi”.
Ksiądz Dudziński borykał się z problemami zdrowotnymi i w 1903 roku, w świetle negatywnej opinii lekarskiej, złożył rezygnację z pełnionych obowiązków duszpasterskich. Dalej, we wspomnianej kronice znajduje się zapis, że „z powodu choroby Ks. Dudziński w towarzystwie Ks. Siedleckiego Wojciecha kolegi wydalił się na kuracyę do szpitala Ludwika Helcla w Krakowie w parafii Św. Floryana na Kleparzu w 1904 r. gdzie 24 stycznia żywot doczesny zakończył. Pochowany na publicznym Katolickim cmentarzu w parafii św. Mikołaja Biskupa przy Krakowie. Posada do września nieobsadzoną. Grunt dzierżawił urząd gminy”.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Literatura

Tomczyk Bronisław, Tomczyk Edward, Dzieje parafii Krzeczów, Kraków 2005, s. 91.

Streszczenie

Jedno z umieszczonych w świątyni krzeczowskiej epitafiów jest poświęcone księdzu Wojciechowi Dudzińskiemu, ekspozytorowi, który opiekował się miejscową wspólnotą i świątynią zanim powstała parafia.

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Kronika parafialna, t. 1, s. 11.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna, z wejściem od strony zakrystii. Kosz jest na planie czworoboku o ściętych narożach, ścianki są o wklęsło-wypukłej powierzchni. Podwieszenie jest w formie profilowanego, zwężającego się ku dołowi gzymsu. W zaplecku ambony znajduje się prostokątny otwór wejściowy ujęty parą pilastrów o kanelowanych trzonach. Płytki baldachim, na rzucie czworoboku o ściętych narożach, nakryty jest spłaszczonym hełmem. Kosz ambony zdobią pojedyncze rozetki, krawędzie ujmują wąskie, żłobkowane listwy. Wzdłuż krawędzi baldachimu znajdują się pojedyncze rozetki oraz motyw lambrekinu. Podniebie zdobi płaskorzeźbiona gołębica Ducha Świętego ujęta srebrzonym wieńcem obłoków i kolistą, promienistą glorią. Struktura ambony jest marmoryzowana w odcieniach błękitu i szarości, ornamentyka jest złocona i srebrzona.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Ołtarz przyścienny, architektoniczny, jednokondygnacyjny ze zwieńczeniem i bramkami. Ołtarz prostopadłościenny z mensą wspartą na dwóch tralkach. Antepedium ujęte parą tralek. Retabulum z uszakami flankowane parą kolumn korynckich o skręcanych trzonach, ustawionych na niskich wysuniętych cokołach. Podpory wspierają odcinki wyłamanego belkowania z architrawem wygiętym w łuk półkolisty. Powyżej belkowania ustawione odcinki wklęsłego przyczółka. Zwieńczenie prostopadłościenne z uszakami, zamknięte łukiem nadwieszanym wspieranym przez parę podwójnych pilastrów. Po bokach ołtarza bramki o wklęsło-wypukłym wykroju z otworami drzwiowymi w kształcie stojącego prostokąta z ćwierćkoliście wklęsłymi górnymi narożami. Pole środkowe retabulum w formie wnęki w kształcie prostokąta zamkniętej łukiem nadwieszanym, ujętej podwójnym obramieniem o analogicznym wykroju. We wnęce obraz z przedstawieniem Matki Boskiej z Dzieciątkiem. W antepedium obraz w kształcie leżącego prostokąta z przedstawieniem kielicha z hostią adorowanego przez św. Wojciecha i nieznanego świętego. W zwieńczeniu obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem Trójcy Świętej ujęty profilowaną ramą. Nad bramkami, ustawione na cokołach figury św. Wojciecha po prawej oraz św. Stanisława po lewej stronie. Na odcinkach przyczółka ukazane całopostaciowe figury uskrzydlonych aniołków. Uszaki ołtarza ażurowe, formowane ze skręconych liści akantu z kwiatami. Wnęka pola środkowego retabulum ujęta szeroką, ażurową ramą formowaną z liści akantu i kwiatów. Poniżej aplikowany monogram maryjny. Po bokach wnęki ornament cekinowy. Poniżej gzymsu ażurowy ornament akantowy. Trzony kolumn oplecione płaskorzeźbioną wicią winorośli. Ścianki cokołów dekorowane płycinami z rzeźbionym liściem akantu. W zwieńczeniu aplikowany rzeźbiony monogram maryjny ujęty wieńcem z koroną. Całość struktury ołtarza malowana na jasnobłękitny odcień z marmoryzacją w odcieniach szarości. Profilowania, ornamenty i detal architektoniczny pozłacane.
ołtarz
Ołtarz główny
Zdjęcie nr 1: Kościół jest orientowany, drewniany, wzniesiony w konstrukcji zrębowej, o ścianach oszalowanych pionowo, z listwowaniem. Do korpusu nawowego, na rzucie zbliżonym do kwadratu, od wschodu przylega węższe, kwadratowe prezbiterium z dwukondygnacyjną zakrystią ze skarbcem od północy. Od zachodu do korpusu dobudowana jest wieża o konstrukcji słupowo-ramowej i pochyłych ścianach, z przedsionkiem w przyziemiu oraz z pozorną izbicą. Otoczona jest szalowanymi sobotami. Do wieży od zachodu i do korpusu od południa przylegają kruchty. Wnętrze przekryte jest stropami, w nawie z zaskrzynieniami. Korpus nawowy, prezbiterium i kruchty nakryte dachami dwuspadowymi, soboty pulpitowymi. Wszystkie dachy kryte gontem. Wieżę wieńczy baniasty hełm, kalenicę nad korpusem sygnaturka z latarnią. Ściany wnętrza zdobi figuralno-ornamentalna polichromia. Po zachodniej stronie korpusu nawowego usytuowany jest chór muzyczny wsparty na dwóch kolumnach. Plac przykościelny otoczony jest murowanym ogrodzeniem oraz wieńcem starych lip.
kościół
Kościół św. Wojciecha
Zdjęcie nr 1: Ołtarz architektoniczny, jednokondygnacyjny, jednoosiowy ze zwieńczeniem. Ołtarz jest prostopadłościenny, z drewnianą mensą. Retabulum osadzone jest na niewysokim, zryzalitowanym cokole. Część środkową nastawy ujmuje para kolumn o korynckich kapitelach, ustawionych na tle zdwojonych pilastrów. Podpory wspierają wyłamujące się ponad nimi belkowanie przerwane w partii architrawu i fryzu. Część środkowa zaaranżowana jest w formie trójbocznej niszy o wykroju zamkniętym łukiem półkolistym, ujętej prostokątną płyciną. Zamknięte trójkątnie zwieńczenie ujęte jest parą pilastrów wspierających gzyms wieńczący. Dodatkowo po bokach znajduje się para niewysokich cokolików oraz przerwany, wklęsły przyczółek. Środkowa płycina antepedium zdobiona jest polichromowanym monogramem maryjnym, ujętym wieńcem kwiatów, płyciny po bokach zdobią wazony z kwiatami. W partii fryzu retabulum oraz na kapitelach pilastrów w zwieńczeniu są motywy rozet. Szczyt zwieńczenia jest w formie ażurowego ornamentu stylizowanej wici roślinnej, po bokach para płomienistych wazonów. W niszy części środkowej retabulum jest figura św. Józefa, w zwieńczeniu obraz w kształcie stojącego prostokąta o ściętych górnych narożach z wizerunkiem św. Antoniego Padewskiego. Na cokolikach ujmujących zwieńczenie usytuowana jest para figur siedzących aniołków. Struktura ołtarza jest marmoryzowana w odcieniach kremu, beżów i zieleni, detal architektoniczny oraz ornamentyka są złocone.
ołtarz
Ołtarz boczny lewy
Zdjęcie nr 1: Ołtarz architektoniczny, jednokondygnacyjny, jednoosiowy ze zwieńczeniem. Ołtarz jest prostopadłościenny, z drewnianą mensą. Retabulum osadzone jest na niewysokim, zryzalitowanym cokole. Część środkową nastawy ujmuje para kolumn o korynckich kapitelach, ustawionych na tle zdwojonych pilastrów. Podpory wspierają wyłamujące się ponad nimi belkowanie przerwane w partii architrawu i fryzu. Część środkowa zaaranżowana jest w formie trójbocznej niszy o wykroju zamkniętym łukiem półkolistym, ujętej prostokątną płyciną. Zamknięte trójkątnie zwieńczenie ujęte jest parą pilastrów wspierających gzyms wieńczący. Dodatkowo po bokach znajduje się para niewysokich cokolików oraz przerwany, wklęsły przyczółek o fantazyjnym wykroju. Środkowa płycina antepedium zdobiona jest polichromowanym monogramem chrystologicznym, płyciny po bokach różanymi krzewami. W partii fryzu retabulum oraz na cokolikach w zwieńczeniu są motywy rozet. Szczyt zwieńczenia jest w formie ażurowego ornamentu stylizowanej wici roślinnej, po bokach para płomienistych wazonów. W niszy części środkowej retabulum jest figura Najświętszego Serca Jezusa, w zwieńczeniu obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego nadwieszonym łukiem odcinkowym, ujęty profilowaną, złoconą ramą, zawiera wizerunek św. Małgorzaty. Na cokolikach ujmujących zwieńczenie usytuowana jest para figur siedzących aniołków. Struktura ołtarza jest marmoryzowana w odcieniach kremu, beżów i zieleni, detal architektoniczny oraz ornamentyka są złocone.
ołtarz
Ołtarz boczny prawy
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z półpostaciowym portretem księdza Józefa Mastelskiego. Mężczyzna, ukazany na jednolitym, ciemnobrązowym tle, zwrócony jest nieznacznie w lewą stronę. Pełną, o owalnym obrysie twarz charakteryzują surowe, sumarycznie modelowane rysy dojrzałego mężczyzny o niebieskich, lekko ukośnych oczach, niewielkim nosie i wąskich ustach. Ciemne włosy zaczesane są do tyłu. Postać ubrana jest w sutannę i czarny płaszcz, wokół szyi koloratka. U dołu kompozycji fragmentarycznie widoczna jest wsunięta za połę płaszcza prawa dłoń. U góry obrazu napis „X(iądz) Józef Mastelski Kanonik i Proboszcz / Urodzony / w Krzeczowie / R(oku)1763. / Umarł / w Nakle / 1839. R(oku)”. Napis na odwrocie „Reverendus Josephus / Mastelski / Natus 1763. / Ordinatus 1786. / Expictus 1800. / Mortuus 1839. / in Naklo parochus”.
obraz
Portret księdza Józefa Mastelskiego

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Epitafium architektoniczne, w formie aediculi, na cokole z wyciętym u dołu łukiem odcinkowym, ujęte parą kolumn o kapitelach korynckich, dźwigających niepełne belkowanie zakończone wyłamanym szerokim gzymsem. W partii zwieńczenia widnieje płaskorzeźbiona, ujęta liściastymi labrami tarcza z godłem herbu Prus I. Niegdyś epitafium wieńczył zapewne krzyż (obecnie zniszczony). Pośrodku profilowana płycina z inskrypcją „PAMIĘCI / Adama / WIŚNIEWSKIEGO / Dziedzica wsi Przebieczany / zm(arłego) d(nia) 6 Grudnia 1857 / w 64 roku życia. / Pozostała wdowa z dziećmi / poświęca”. W prawej dolnej części epitafium sygnatura „E(dward) Stehlik”.
płyta nagrobna

Epitafium Adama Wiśniewskiego

Zdjęcie nr 1: Płyta w kształcie leżącego prostokąta, w profilowanej opasce tynkowej dekorowanej kimationem. Inskrypcja majuskułowa w języku polskim i zapisem daty po łacinie: TU LEŻY SIMON CHALUBKA / Z MAŁŻANKA HELENA Y SIN/EM MIKOLAIEM W GROBIE TYM / ODPOCZYWAIA POZOSTALY SIN / STANISLAW RODZICOM Y BRATV / TE PAMIATKE WISTAWIŁ MIEISCE / MAŁE MALEMU WZROSTOWI / SOBIE ZABISAWSZY ROKV / 1634. DIE 2I. NOVEMB(RIS).
płyta nagrobna

Epitafium

Zdjęcie nr 1: Płyta w formie stojącego prostokąta. W górnej części ryty monogram IHS z krzyżem. W polu inskrypcja „Adamo Kołaczkowski / Bonorum Cameralium Ann(o) 9 Praefecto / Die 24. Decembris 1824 A(nn)o vitae 54 / non tam aetate quam maerore / propter culpas aliorum consumpto / addicti amici posuere. / Quisquis es superior disce / quam durum piaesse aliis / Defuncto autem aeternam / precare requiem.” U dołu płyty ryta czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami.
płyta nagrobna

Epitafium Adama Kołaczkowskiego

Zdjęcie nr 1: Obraz o kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem ostrym. Pośrodku, wśród obłoków przedstawienie Matki Boskiej z Dzieciątkiem na lewym ramieniu, w półpostaci, zwrócona lekko w lewo, z dłońmi skrzyżowanymi w okolicach kolan Chrystusa. Po bokach adorujący dwaj aniołowie Poniżej w narożach kompozycji klęczą po stronie lewej św. Jerzy, po prawej św. Wojciech. Ponad Marią Oko Opatrzności. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię ze złotą lamówką, na która narzucony ma błękitny płaszcz z kwiatami o żółtych środkach. Głowę wieńczy dekoracyjna korona, podobnie jak Jezusa. Chrystus ukazany jest en trois quarts, w swobodnej pozycji, lewą ręką podtrzymuje księgę włożoną pod pachę, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Ubrany jest w długą sukienkę z długimi rękawami, przewiązaną paskiem, odsłaniającą stopy. Św. Jerzy, w zbroi i czerwonym płaszczu narzuconym na ramiona, prawą rękę przyłożył do klatki piersiowej, lewą unosi w okolicy tułowia. Na głowie ma hełm z pióropuszem, spod którego widać długie, kręcone włosy opadające na kark. Przy lewym jego boku widoczna jest głowa zabitego smoka. Św. Wojciech, w stroju pontyfikalnym, z paliuszem na ramionach, prawą rękę położył na klatce piersiowej, lewą podtrzymuje połę kapy liturgicznej. Wokół głów świętych koliste nimby.
obraz

Adoracja Matki Boskiej Śnieżnej przez świętych Wojciecha i Jerzego

Zdjęcie nr 1: Tablica w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkolistym łukiem nadwieszonym z uskokami, ujęta profilowaną ramą. W górnej partii, w polu łuku znajduje się wpisane w owal, polichromowane godło herbu Szembek, poniżej tekst „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Ad perpetuam rei memoriam / A(nn)o ab Incarnatione D[omi]ni 1781. / Die octava Julii. / Celsissimus Ill(ust)ri(ssi)mus R(enovere)nd(issi)mus D(omi)nus. / Christophorus Comes / SZEMBEK / Epp(iscop)us Uranopolitan(ensis) Coadjutor Ploc(ensis) / Dux Sielun(ensis) etc. Eccl(esi)am hanc Divo Jo/anni CANTIO dicatam solenni ritu Conse/cravit Anniversarium quo ad Officium et / Missam obeundum D(omini)ca prima p(os)t Festum Visita(ti)o / B(EATE) V(IRGINIS) MARIAE statuit et determinavit / Cura R(everendi) Stanislai Petulski huius Eccl(esiasti)cae / Actualis Praebendarii”.
tablica pamiątkowa

Epitafium

Zdjęcie nr 1: Epitafium z fantazyjnie wyciętą płyciną o bokach w kształcie półkolistych, nadwieszonych łuków na wklęsłych uskokach, ujętą uproszczonymi wolutami z chrząstkami. Pod dolną krawędzią kartusz z tarczą z godłami herbów Ostoja i Rola. W górnej części epitafium okrągły medalion ujęty taśmami zakończonymi ślimacznicami z krzyżem. W jego polu uproszona trupia czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami. W polu Inskrypcja: "D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / PERIL(LVST)RI ET R(EVERENDI)S(I)MO DOMINO ADAMO / PAVLO A TARNOW TARNOWSKI PRAEPO/SITO SEVERIENSI FRATRI SVO GERMA/NO DESIDERATISSIMO AN(NO) 1712 / ATQVE / IOSEPHO, ET STANISLAO FILIIS AC MA/RIANNAE ET SALOMEAE TVM GEMINIBVS / ANNAE ALTER AEVE SALOMEAE NEC NON CHRI/STINAE FILIABVS, CHARISSIMAE SOBOLI SVAE PVBESCENTE AETATE ANNV(M) 1725 /DEFVNCTIS / SIBIQVE / ILLVSTRES ET MAGNIFICI MICHAEL STANISLAVS AB EADEM TARNOW TARNOWSKI EX / VENATORE LANCICIEN[sic] CAPITANEO SEVERIEN(IS) PRIMO BIECEN(SI] NVNC SIRADIENSIS CASTELLANVS / ET ROSA DE RILSKO SCIBOROWNA CONIVGES AD HIC VIATORES TAMEN MORITVRI, PRO / MORE CHRISTIANO AMORE HOC POSVERVNT MONVMENTVM AN(NO) D(OMINI) 1729 / QVORVM / VIRVTES ET QVALITATES MERITA VERITATI / VERITAS REFERAT POSERITATI / ETTI LECTOR PIE ETIAM MORTALIS / ANIMABVS FIDELIVM DEFVNCTORVM / PACEM PRECANDO DIC / REQVIESCANT IN PACE /AMEN".
płyta nagrobna

Epitafium Adama Pawła Tarnowskiego i jego dzieci Józefa, Stanisława, Marianny, Salomei, Ewy i Salomei

Jak cytować?

Paulina Chełmecka, "Epitafium księdza Wojciecha Dudzińskiego", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2025, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/epitafium-ksiedza-wojciecha-dudzinskiego

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności