Szafa zakrystyjna
Zdjęcie nr 1: Komoda prostopadłościenna, ustawiona na wysokim cokole, po bokach z dwiema jednodrzwiowymi szafkami, pośrodku pięć niskich szuflad na ornaty. Nakryta blatem o profilowanej od przodu krawędzi. Drzwiczki osadzone są na metalowych, kutych zawiasach. Szuflady posiadają lica z profilowanymi listwami i parami kulistych, toczonych uchwytów. Drzwiczki zewnętrznych szafek posiadają profilowane listwy przymykowe. Nadstawka dwudrzwiowa, w dolnej części z czterema, niskimi szufladami, obitymi profilowanymi listwami, z toczonymi, kulistymi uchwytami; zwieńczona profilowanym gzymsem. Drzwi osadzone na metalowych, kutych zawiasach pasowych, w polu zdobione malowanymi płycinami w kształcie stojącego prostokąta o ściętych narożach. Zwieńczenie w formie rzeźbionej wici roślinnej miejscami wywiniętej kartuszowo. Pośrodku szczytu osadzony jest krucyfiks z figurą Chrystusa w typie Cristo morte. Szafa malowana olejno w kolorze jasnoniebieskim, detal na niebiesko, listwy na beżowo.
Zdjęcie nr 2: Komoda prostopadłościenna, ustawiona na wysokim cokole, po bokach z dwiema jednodrzwiowymi szafkami, pośrodku pięć niskich szuflad na ornaty. Nakryta blatem o profilowanej od przodu krawędzi. Drzwiczki osadzone są na metalowych, kutych zawiasach. Szuflady posiadają lica z profilowanymi listwami i parami kulistych, toczonych uchwytów. Drzwiczki zewnętrznych szafek posiadają profilowane listwy przymykowe. Nadstawka dwudrzwiowa, w dolnej części z czterema, niskimi szufladami, obitymi profilowanymi listwami, z toczonymi, kulistymi uchwytami; zwieńczona profilowanym gzymsem. Drzwi osadzone na metalowych, kutych zawiasach pasowych, w polu zdobione malowanymi płycinami w kształcie stojącego prostokąta o ściętych narożach. Zwieńczenie w formie rzeźbionej wici roślinnej miejscami wywiniętej kartuszowo. Pośrodku szczytu osadzony jest krucyfiks z figurą Chrystusa w typie Cristo morte. Szafa malowana olejno w kolorze jasnoniebieskim, detal na niebiesko, listwy na beżowo.

Szafa zakrystyjna

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Wadowice
Miejscowość
Barwałd Dolny
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wadowice Południe
Parafia
Św. Erazma Biskupa i Męczennika
Tagi
szafa zakrystyjna
Miejsce przechowywania
zakrystia
Identyfikator
DZIELO/00602
Kategoria
szafa zakrystyjna
Ilość
1
Czas powstania
konstrukcja mebla: pierwsza połowa XIX wieku; zwieńczenie: XVII wiek
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie i snycerskie, malowanie, złocenie; metal kuty
Wymiary podstawowe
szerokość – komoda: 196 cm; nadstawka: 188 cm
wysokość – komoda: 88 cm; nadstawka: 128 cm
głębokość – komoda: 93 cm ; nadstawka: 35 cm
Inne wymiary – zwieńczenie: szer. 158 cm, wys. 30,5 cm; krucyfiks: wys. 64 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Opis

Komoda prostopadłościenna, ustawiona na wysokim cokole, po bokach z dwiema jednodrzwiowymi szafkami, pośrodku pięć niskich szuflad na ornaty. Nakryta blatem o profilowanej od przodu krawędzi. Drzwiczki osadzone są na metalowych, kutych zawiasach. Szuflady posiadają lica z profilowanymi listwami i parami kulistych, toczonych uchwytów. Drzwiczki zewnętrznych szafek posiadają profilowane listwy przymykowe. Nadstawka dwudrzwiowa, w dolnej części z czterema, niskimi szufladami, obitymi profilowanymi listwami, z toczonymi, kulistymi uchwytami; zwieńczona profilowanym gzymsem. Drzwi osadzone na metalowych, kutych zawiasach pasowych, w polu zdobione malowanymi płycinami w kształcie stojącego prostokąta o ściętych narożach. Zwieńczenie w formie rzeźbionej wici roślinnej miejscami wywiniętej kartuszowo. Pośrodku szczytu osadzony jest krucyfiks z figurą Chrystusa w typie Cristo morte. Szafa malowana olejno w kolorze jasnoniebieskim, detal na niebiesko, listwy na beżowo.

Zarys problematyki artystycznej

Szafa zakrystyjna, nazywana niekiedy kredencją to mebel służący do przechowywania paramentów liturgicznych. W dolnej części, w szufladach umieszcza się szaty liturgiczne. Natomiast nadbudowa kredencji podzielona na dwie szafki służy do przechowywania kielichów, monstrancji, puszek i innego złotnictwa liturgicznego. Pod nimi znajdują się małe szufladki do przechowywania korporałów, humerałów i puryfikaterzy. Omawiana szafa cechuje się prostymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi i mało dokładną obróbką. Powstała w pierwszej połowie XIX wieku. Przede wszystkim posiada charakter użytkowy. Konstrukcja dostosowana jest do jej funkcji. Zwieńczenie szafy zostało utworzone z dwóch rzeźbionych pasów ornamentalnych być może pierwotnie stanowiących tzw. uszy flankujące siedemnastowieczny ołtarz. Zgodnie z rubrykami mszału w górze kredencji ustawiony jest krucyfiks.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dostateczny; brak zamka, ślady po drewnojadach, z prawej strony blat komody obcięty; przetarcia i ubytki polichromii olejnej.

Streszczenie

Szafa zakrystyjna z pierwszej połowy XIX wieku służąca do przechowywania ornatów i paramentów liturgicznych z interesującym zwieńczeniem, utworzonym z siedemnastowiecznej dekoracji ornamentalnej, która prawdopodobnie zdobiła ołtarz z tego okresu.

Bibliografia

Zieliński Chwalisław, "Sztuka sakralna. Co należy wiedzieć o budowie, urządzeniu, wyposażeniu, ozdobie i konserwacji Domu Bożego. Podręcznik opracowany na podstawie przepisów kościelnych", Poznań 1959

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna. Kosz na planie kwadratu o wklęsłych narożach; na profilowanej podstawie, cokół wydatny zdobiony wklęsłym puklowaniem; u spodu szyszka. Ścianki kosza dekorowane malowanymi płycinami, w formie stojących prostokątów z wklęsłymi narożami, w polu środkowym marmoryzowane zdobienia. Ścianki wklęsłe zdobione rocaille'm. Parapet w formie profilowanego, pełnego belkowania z fryzem dekorowanym motywem roślinnym. Na parapecie, w lewym narożu pulpit; od frontu zdobiony płyciną z rocaille'm. Zaplecek w formie wydłużonego, stojącego prostokąta, w polu z malowaną płyciną w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym. Płycina marmoryzowana i obwiedziona złotą ramką. Baldachim na planie kwadratu z wklęsłymi narożami; ujęty lambrekinem, zamknięty gzymsem. U spodu rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii. Wejście na ambonę od strony prezbiterium, w postaci pięciostopniowych schodów z balustradą. Struktura polichromowana na niebiesko, profile i ornamenty złocone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Stopa wysoka, na planie ośmioboku, w górnej części profilowana. Trzon w kształcie balaski, nodus owoidalny, ujęty dwoma pierścieniami. Czara półkolista, gładka z wywiniętą wargą. Wewnątrz miedziana misa. Pokrywa współczesna w formie ośmiobocznej kopuły, zdobionej motywem rybiej łuski, zwieńczona kulą z krzyżem. Kamienna chrzcielnica marmoryzowana; pokrywa złocona.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Konfesjonał usytuowany w nawie głównej, przy ścianie północnej. Podstawa na planie zbliżonym do kwadratu, z przodu zakończona linią wklęsło-wypukłą. Drzwi zamykające wejście do siedziska wypukłe, zakończone profilowanym gzymsem, ujęte po bokach ukośnie ustawionymi lizenami. Boczne, występujące ku górze ścianki ograniczające siedzisko zwieńczone fantazyjnymi łukami wklęsło-wypukłymi zakończonymi ślimacznicami. Ściana zaplecka zakończona profilowanym gzymsem w kształcie łuku wklęsło-wypukłego. Po bokach konfesjonału dostawione, wolnostojące klęczniki w formie prostopadłościanów. W ściankach flankujących z boków siedzisko księdza prześwity z grubą kratą, w kształcie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem ostrym, ujęte prostą ramą. Konfesjonał polichromowany w kolorze beżowym, profilowania złocone.
konfesjonał
Konfesjonał
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum Chrystus, ukazany w półpostaci, zwrócony delikatnie w lewo. Głowa uniesiona lekko ku górze, w zielonej koronie cierniowej. Twarz podłużna, okolona nieznacznym zarostem, o dużych oczach oraz wąskich, zaciśniętych ustach. Włosy ciemne, kręcone, opadają na plecy. Jezus prawą dłoń wkłada w przebity bok, lewą wskazuje na ranę. Tors odsłonięty, czerwony płaszcz narzucony na lewe ramię i opadający na kolana, obficie drapowany. W dolnej części obrazu banderola zawijająca się ku górze, z napisem „Patrz grzeszniku com cierpiał za Twe nieprawości / Dałem sobie Bok otworzyć Ku Tobie z miłości”. Tło jednolite, brunatne.
obraz
Chrystus Bolesny
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełna, ustawiona na niskim, kwadratowym, profilowanym cokole. Chrystus ukazany frontalnie, stojący na kawałku zielonej murawy, w kontrapoście, z głową zwróconą w prawo. W lewej, ugiętej ręce trzyma chorągiew; prawa, uniesiona jest wysoko w geście błogosławieństwa. Twarz pociągła, okolona brodą, z na wpół przymkniętymi oczami; włosy długie, kręcone opadają na ramiona. Ciało wychudzone, z zaznaczonymi śladami męki i podkreśloną linią żeber. Przez lewe ramię przerzucony czerwony płaszcz spływający na plecy i z przodu na lewe przedramię; na biodrach złocone perizonium, ciasno oplecione. Polichromia ciała jest naturalistyczna, perizonium złocone.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna w kształcie stojącego prostokąta z inskrypcją „QVI ME PLA/SMASTI MI/SERERE MEI T”. Poniżej okrąg w obręczy, zdobionej rzędem trójkątów, w polu serce z trzema gwoździami i litery „W(ALERIANUS) S(TANISLAVIENSIS) / P(LEBANUS) B(ARWALDENSIS)”. Dolna część płyty zniszczona.
płyta nagrobna
Epitafium księdza Waleriana Stanisławskiego

Podobne dzieła

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Umeblowanie zakrystii usytuowane jest wzdłuż ścian północnej, południowej i wschodniej pomieszczenia. Na ścianie północnej, w części dolnej znajdują się trzy połączone ze sobą komody, każda o czterech szufladach, nakryte jednym blatem. W części górnej mieszczą się pięcioosiowe szafki z szufladami w cokole. Osie artykułowe są pilastrami hermowymi. Na osi środkowej szafka jest nieco wyższa i szersza z drzwiczkami dekorowanymi prostokątną, uszatą, oprofilowaną płyciną z malowanym przedstawieniem Chrystusa Eucharystycznego. Drzwiczki pozostałych szafek mają kształt stojących prostokątów i dekorowane są płycinami o wklęsłych narożach, zdobionymi gałązkami czerwonych róż, ułożonych w rokokowych wazonach. Ścianki zamknięte są niepełnym belkowaniem z gzymsem. W partii zwieńczenia osie artykułowane są cokolikami, na których ustawione są toczone, kuliste wazoniki. Pomiędzy nimi umieszczone są kartusze utworzone z ornamentu małżowinowo-chrząstkowego z malowanymi emblematami na owalnych medalionach, które ułożone są kolejno od lewej strony: 1. Pionowo ustawiony miecz, ostrzem skierowany ku górze, połączony ze skrzyżowanymi berłem i dwoma kluczami, od których odchodzą fantazyjnie ułożone sznury w kolorze czerwonym. U góry napis na szarfie: „OBEDITE”. 2. W górnej części wyłaniająca się z chmur ręka trzymająca w dłoni węgielnicę i przymocowane do niej na łańcuszku tablice Dekalogu. Napis na szarfie: „OMNIA SVSTINET”. 3. Bóg Ojciec ukazany w półpostaci, lewą ręką opiera się na kuli ziemskiej, prawą czyni gest błogosławieństwa. 4. Bujnie ulistnione, ciemnozielone drzewko spięte w dolnej części złotą formą w kształcie dwóch wywiniętych wolutek. Napis na szarfie: „GAVDET PATIENTIA DVRIS”. 5. W górnej części obrazu z chmur wyłania się ręka, która zrzuca na ziemię iskrzący pocisk i dwa skrzyżowane pioruny, połączone parą białych skrzydeł. Napis „FORTIS VLTOR”. Na ścianie środkowej, wschodniej znajduje się sarkofagowa mensa, powyżej parawanowa ścianka na profilowanym cokole, artykułowana pilastrami, pomiędzy którymi umieszczone są płyciny z kształcie leżących prostokątów z obrazami; ścianka zamknięta jest profilowanym gzymsem. W zwieńczeniu, na jej skrajach znajdują się owalne medaliony ujęte w kartusze z ornamentu małżowinowo-chrząstkowego. W medalionie po lewej stronie namalowane są litery alfa i omega na błękitnym tle oraz wstęga z napisem: „RENOVATUM A(NNO) D(OMINI) 1975”. Po prawej stronie analogiczny kartusz z literami w medalionie: „Ω / O / N” wpisane w formę krzyża, otoczonego niepełną aureolą; powyżej wstęga z napisem: „VIDENTEM AUDERE”. W płycinach obrazy przedstawiają świętych w ujęciu do pasa, zwróconych ku środkowi; od lewej: 1. Święty Demetriusz z włócznią opartą o prawy bark, ubrany w habit zakonu kanoników laterańskich od pokuty. 2. Święty Klet z aniołkiem, który trzyma w dłoni palmę męczeństwa i krzyż papieski. W prawym górnym narożu obrazu napis: „FAC HVIC SIGNO HONOREM”. 3. Święty Augustyn z gorejącym sercem na piersi i aniołkiem z łyżką i miseczką w dłoniach. 4. Święty ubrany w habit Marków, który trzyma w dłoni serce z krzyżem, podtrzymywane przez Chrystusa na obłokach – prawdopodobnie św. Cyriak, założyciel zakonu. Na ścianie południowej znajduje się analogiczne umeblowanie, jak na ścianie północnej. W dolnej części dwie komody, a w miejscu trzeciej od wschodu szafka zdobiona dwiema uszatymi płycinami. Górna część mebla w przeciwieństwie do ściany północnej bez podwyższenia części środkowej. Na ścianie południowej: 1. Jasnobrązowa harfa na błękitnym tle i napis: „IN DOMINO”. 2. Ciemnobrązowy ptak i trzy podrywające się do lotu młode, w górnej części złote słońce i napis: „NON QUAE SVPER TERRAM.” 3. Po lewej stronie kompozycji wyłaniająca się z chmur ręka trzymająca skrzyżowane: miecz, czerwony krzyż i palmę. Napis: „NON ERVBESCO”. 4. W centrum przedstawienia krzak białej lilii o trzech rozgałęzieniach, w tle chmury w odcieniach koloru szaroniebieskiego. Napis na szarfie: „PER ARDVA DVLCIS”. 5. W lewej części kompozycji uskrzydlony jeleń, wspięty na tylnych nogach, po prawej stronie czarne i brązowe skały, w partii górnej otwarta korona, umieszczona pośrodku obłoku obwiedzionego biało-czerwonym pasem. Napis: „ET COMPREHENDATIS”. W miejscu połączenia komód ścian północnej i południowej z dolną częścią konstrukcji na ścianie wschodniej znajdują się ukośnie ustawione, jednoskrzydłowe szafki o drzwiczkach dekorowanych prostokątną płyciną o wklęsłych narożach. Ścianki boczne części północnej i południowej zdobione są ukośną kratką. Powierzchnia szafek i komód pokryta jest polichromią imitującą marmur w kolorze beżowym, szarokremowym, różowym i rdzawym. Blaty malowane są farbą olejną w kolorze beżowym. Obramienia medalionów malowane w kolorze rdzawozłotym. Tło w większości medalionów w odcieniach błękitu, w górnych częściach majuskułowe napisy objaśniające przedstawienie, umieszczone w białych i półkoliście ułożonych szarfach.
szafa zakrystyjna

Umeblowanie zakrystii

Jak cytować?

Maria Działo, "Szafa zakrystyjna", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/szafa-zakrystyjna

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności