Matka Boska z Dzieciątkiem
Zdjęcie nr 1: Matka Boska przedstawiona w półpostaci, ustawiona frontalnie, trzyma Dzieciątko na lewym ramieniu. Patrzy na widza, ma pogodny wyraz twarzy, jasnobrązowe oczy, prosty nos i małe usta. Dłonie składa razem, w lewej trzyma białą chustkę, w prawej ma wyprostowane dwa palce. Jest ubrana w białą suknię z pasem haftu pod szyją i granatowy maforion zdobiony kwietnymi gałązkami, lamowany złotem. Na maforionie nad czołem złoty krzyż grecki, na prawym ramieniu złota gwiazda. Dzieciątko patrzy na Matkę, prawą dłonią z wysuniętym palcem wyciąga przed siebie, w lewej trzyma książeczkę z chrystogramem na okładce. Jest ubrane w czerwoną sukienkę zdobioną haftem i lamowaną złotem, na nogach ma sandały. Na głowach obu postaci zamknięte, złote korony inkrustowane kamieniami szlachetnymi, wokół nich nimby. Tło w formie srebrnej, skośnej kratki z rozetami.
Zdjęcie nr 2: Matka Boska przedstawiona w półpostaci, ustawiona frontalnie, trzyma Dzieciątko na lewym ramieniu. Patrzy na widza, ma pogodny wyraz twarzy, jasnobrązowe oczy, prosty nos i małe usta. Dłonie składa razem, w lewej trzyma białą chustkę, w prawej ma wyprostowane dwa palce. Jest ubrana w białą suknię z pasem haftu pod szyją i granatowy maforion zdobiony kwietnymi gałązkami, lamowany złotem. Na maforionie nad czołem złoty krzyż grecki, na prawym ramieniu złota gwiazda. Dzieciątko patrzy na Matkę, prawą dłonią z wysuniętym palcem wyciąga przed siebie, w lewej trzyma książeczkę z chrystogramem na okładce. Jest ubrane w czerwoną sukienkę zdobioną haftem i lamowaną złotem, na nogach ma sandały. Na głowach obu postaci zamknięte, złote korony inkrustowane kamieniami szlachetnymi, wokół nich nimby. Tło w formie srebrnej, skośnej kratki z rozetami.
Zdjęcie nr 3: Matka Boska przedstawiona w półpostaci, ustawiona frontalnie, trzyma Dzieciątko na lewym ramieniu. Patrzy na widza, ma pogodny wyraz twarzy, jasnobrązowe oczy, prosty nos i małe usta. Dłonie składa razem, w lewej trzyma białą chustkę, w prawej ma wyprostowane dwa palce. Jest ubrana w białą suknię z pasem haftu pod szyją i granatowy maforion zdobiony kwietnymi gałązkami, lamowany złotem. Na maforionie nad czołem złoty krzyż grecki, na prawym ramieniu złota gwiazda. Dzieciątko patrzy na Matkę, prawą dłonią z wysuniętym palcem wyciąga przed siebie, w lewej trzyma książeczkę z chrystogramem na okładce. Jest ubrane w czerwoną sukienkę zdobioną haftem i lamowaną złotem, na nogach ma sandały. Na głowach obu postaci zamknięte, złote korony inkrustowane kamieniami szlachetnymi, wokół nich nimby. Tło w formie srebrnej, skośnej kratki z rozetami.

Matka Boska z Dzieciątkiem

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Wieliczka
Miejscowość
Wieliczka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wieliczka
Parafia
Św. Klemensa
Tagi
malarstwo religijne malarstwo XIX wieku Matka Boska z Dzieciątkiem
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny (?)
Identyfikator
DZIELO/14748
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
około połowy XIX wieku
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Od 1806 roku obraz był wzmiankowany w opisie ołtarza Matki Boskiej Różańcowej.

Opis

Matka Boska przedstawiona w półpostaci, ustawiona frontalnie, trzyma Dzieciątko na lewym ramieniu. Patrzy na widza, ma pogodny wyraz twarzy, jasnobrązowe oczy, prosty nos i małe usta. Dłonie składa razem, w lewej trzyma białą chustkę, w prawej ma wyprostowane dwa palce. Jest ubrana w białą suknię z pasem haftu pod szyją i granatowy maforion zdobiony kwietnymi gałązkami, lamowany złotem. Na maforionie nad czołem złoty krzyż grecki, na prawym ramieniu złota gwiazda. Dzieciątko patrzy na Matkę, prawą dłonią z wysuniętym palcem wyciąga przed siebie, w lewej trzyma książeczkę z chrystogramem na okładce. Jest ubrane w czerwoną sukienkę zdobioną haftem i lamowaną złotem, na nogach ma sandały. Na głowach obu postaci zamknięte, złote korony inkrustowane kamieniami szlachetnymi, wokół nich nimby. Tło w formie srebrnej, skośnej kratki z rozetami.

Zarys problematyki artystycznej

Dziewiętnastowieczny obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem formalnie opiera się na wzorze Matki Boskiej Śnieżnej, wizerunku znanym pod nazwą „Salus Populi Romani” przechowywanym w bazylice Santa Maria Maggiore w Rzymie. Jest on znany z wielu cudów, a jego kult rozpowszechniło zwycięstwo z Turkami w bitwie pod Lepanto w 1571 roku. Charakterystycznymi atrybutami, dzięki którym można poznać ten typ przedstawienia, są grecki krzyż nad czołem Marii, gwiazda na prawym ramieniu będąca symbolem Chrystusa, skrzyżowane dłonie Marki Boskiej i owinięta wokół kciuka chustka (mappa) nawiązująca do starożytnego zwyczaju noszenia ozdobnych chusteczek przez dostojnych mężów i damy w czasie oficjalnych uroczystości.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Dziewiętnastowieczny obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem odwołuje się do wzoru ikonograficznego Matki Boskiej Śnieżnej. Oryginał, znany również pod nazwą „Salus Populi Romani”, jest przechowywany w bazylice w Santa Maria Maggiore w Rzymie.

Bibliografia

"Maryja Orędowniczka Wiernych. Ikonografia nowożytnej sztuki kościelnej w Polsce, t. 2", Warszawa 1987
Kazimierczak Jerzy Grzegorz, "Kościoły z wizerunkami Matki Bożej Śnieżnej na małopolskiej trasie św. Jakuba Sandomierz-Kraków" , [w:] "Pielgrzymi na drodze św. Jakuba. Przeszłość i teraźniejszość" , red.Hodorowicz Iwona, Mróz Franciszek , Kraków 2009 , s. 119-140

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego owalu. W centrum kompozycji Dzieciątko Jezus stojące na monogramie IHS, które lewą ręką przytrzymuje krzyż, a prawą, uniesioną do góry błogosławi. Ma okrągłą twarz i krótkie, jasne włosy, skośnie przez pierś i między nogami biegnie biało-czerwona szarfa, która rozwiewa się za jego plecami. Poniżej monogramu serce Jezusa otoczone koroną cierniową, z płomieniami. Przedstawienie adorowane przez dwa, symetrycznie klęczące anioły z kadzielnicami w rękach. Anioł z prawej strony spogląda w dół, anioł z lewej unosi wzrok w kierunku serca. Oba ubrane są w białe suknie z dużym dekoltem, o szerokich rękawach spiętych złotymi klamrami na wysokości łokci oraz ramion. Każdy ma narzucony niebieski płaszcz i rozpostarte, tonące w mroku skrzydła. Tło wypełniają skłębione chmury w złotobrunatnym odcieniu, które rozjaśniają się za postacią Dzieciątka.
obraz
Adoracja Imienia Jezus
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem od wschodu w postaci jednobiegowych schodów z balustradą. Kosz na planie kwadratu o ściętych narożach, na podstawie w formie wałka, z podwieszeniem o wklęsłych bokach, zakończonym gzymsem. Zachodnia i południowa ścianka kosza ujęte pilastrami, parapet w formie profilowanego gzymsu. Ścianka frontowa ambony dekorowana płyciną w kształcie stojącego prostokąta o wciętych górnych narożach z rozetą w polu, zachodnia zaś liściem palmy. Balustrada schodów dekorowana dwoma płycinami z liśćmi palmowymi, poręcz w formie profilowanego gzymsu. Zaplecek w kształcie stojącego prostokąta ujętego spływami wolutowymi. W profilowanej płycinie o fantazyjnym wykroju malowane przedstawienie Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Baldachim na planie kwadratu o ściętych narożach, zwieńczony wielobocznym postumentem, o wklęsłych ściankach, na którym znajduje się krzyż z czworoliściem w środku. Na skrzyżowaniu ramion krzyża wiązki promieni. Na podniebiu baldachimu, w ośmiobocznej płycinie gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura ambony polichromowana w kolorze białym, z czerwonymi cokołami, obramieniami i profilami, pola płycin niebieskie. Pilastry kosza, pas balustrady, zaplecek i podniebie baldachimu dekorowane pozłoconym ornamentem geometrycznym.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna, z wejściem od prawej strony w postaci jednobiegowych schodów przylegających do filara, z balustradą. Kosz na planie ośmioboku, z parapetem, od dołu zamknięty uskokowym, zwężającym się w dół profilowaniem z podwieszonym kwiatonem. Ściany kosza i balustrady schodów podzielone na segmenty smukłymi pilastrami hermowymi zdobionymi cekinami, z wolutami. W każdym polu płycina w kształcie pionowego prostokąta, wypełniona ażurowym ornamentem roślinnym z cekinem, zamknięta od góry łukiem półkolistym wypełnionym muszlą. Wokół płycin dodatkowe profilowane obramienia powtarzające ich kształt. Płyciny na balustradzie mają dolną krawędź ustawioną pod skosem tak, by dopasować się do krzywizny wznoszenia (podobnie jest w przypadku innych elementów dekorujących powierzchnię balustrady). Pilastry dzielące balustradę na pola wspierają się na cokole i dźwigają belkowanie, którego fryz wypełniają prostokątne rauty, a gzyms zdobi ząbkowanie. Zaplecek w kształcie pionowego prostokąta dekorowanego dwiema ustawionymi obok siebie płycinami w kształcie wydłużonych prostokątów zamkniętych łukami półkolistymi wypełnionymi muszlami. Wzdłuż bocznych krawędzi zaplecka rodzaj pilastrów wspierających belkowanie dekorowane ząbkowaniem. Po bokach zaplecka dodatkowo uszaki utworzone z ornamentu akantowego i pąków kwiatów. W zwieńczeniu kartusz z monogramem „IHS”w okrągłym polu, z krzyżem zatkniętym na szczycie, flankowany fragmentami przerwanego przyczółka. Struktura malowana na kolor niebieski; profile, ornamenty i detale złocone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Ambona zawieszona na południowej ścianie pomiędzy ołtarzem św. Franciszka z Asyżu, a ołtarzem św. Kingi, dostępna schodami z grubości muru. Kosz na planie ośmioboku, z wypukłą dolną częścią podstawy zdobionej owalnymi, pustymi medalionami ujętymi uproszczonym puklowaniem. Ścianki kosza zdobione prostokątnymi płycinami, flankowanymi pilastrami o trzonach wypełnionych rzędem kampanul. Parapet kosza w formie prostego, profilowanego gzymsu. Zaplecek w kształcie stojącego prostokąta, dwudzielny, w każdej części dekorowany prostokątną płyciną, ujęty po bokach spływami wolutowymi. Baldachim na planie ośmioboku, z trzech stron z trójkątnymi przyczółkami, zaś belkowanie zdobione wicią liści akantu. W podniebiu baldachimu, w ośmiobocznej płycinie umieszczona gołębica Ducha Świętego na tle promienistej glorii. Zwieńczenie w kształcie sześciu wolut spiętych w kabłąk, przechodzących w prostopadłościenny szczyt z krzyżem łacińskim zatkniętym na obłokach. Każda z wolut zdobiona małym wazonikiem z listkami akantu. Struktura polichromowana na kolor ciemnozielony, detale i ornamentyka złocone i srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Rzeźba przedstawiająca anioła w pozycji siedzącej, z głową odchyloną nieco do tyłu, z rozłożonymi rękami i ugiętymi nogami. Anioł ma prostokątną twarz o wąskich brwiach, szeroko otwartych, jasnobrązowych oczach, prostym nosie i zamkniętych ustach. Brązowe, zwinięte w pukle włosy zakrywają uszy i opadają na kark. Jest osłonięty w partii bioder, do kolan, złotą tkaniną rzeźbioną w płytkie, drobne fałdy; jej górna część jest wywinięta na zewnątrz. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Płaskorzeźba przedstawiająca Matkę Boską z Dzieciątkiem w bogatym obramieniu w formie aediculi. Maria została przedstawiona całopostaciowo, zwrócona w trzech czwartych w lewo, z lewą nogą wysuniętą do przodu. Ma młodą twarz, którą okalają długie, opadające na plecy włosy. Jest ubrana w długą suknię i płaszcz, który tworzy obszerny zawój wokół jej prawego biodra. Lewą ręką podtrzymuje Dzieciątko, do którego wyciąga prawą rękę. Dzieciątko jest nagie, patrzy na Marię, wyciąga dłoń do jej ręki. Postacie stoją na obłokach, w których unoszą się główki anielskie. Intymne wyobrażenie jest ujęte bordiurą ze scenami z życia Marii. Płaskorzeźba ma kształt stojącego prostokąta zamkniętego od góry łukiem półkolistym. Ujmują ją pilastry o dekorowanych trzonach oparte na szerokim cokole z płyciną z napisem „ŚWIĘTA BOŻA RODZICIELKO / MÓDL SIĘ ZA NAMI”. Na dole cokołu podwieszenie z kartuszem z inskrypcją „DZIEŁO DŁUTA / TEOFILA LENARTOWICZA / DAR HRABIANKI / HELENY MAŁACHOWSKIEJ”. Od góry kompozycję zamyka trójkątny, przerwany przyczółek z kartuszem herbowym. Obramienie polichromowane na kolor czarny, profile, ornamenty i detale złocone.
płaskorzeźba
Ave Maria

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum siedząca postać Marii zwrócona trzy czwarte w lewo, delikatnie pochylona z rękami złożonymi w geście modlitwy. Przed nią siedzące na skale Dzieciątko, zwrócone trzy czwarte w prawo, delikatnie pochylone, opierające ciężar ciała na prawej ręce. Maria o delikatnych rysach: owalnej twarzy, małym nosie i drobnych ustach. Na głowie ma biały welon przykrywający jej włosy. Ubrana jest w bladoróżową suknię oraz silnie udrapowany ciemnogranatowy płaszcz, spod którego widoczna jest bosa stopa. Dzieciątko o jasnej, różowawej karnacji. Twarz pełna o małym nosie i głęboko osadzonych oczach. Głowę okalają krótkie, złote włosy. Wokół głów Marii i Dzieciątka złote, świetliste nimby. W tle pejzaż z widocznymi fragmentami drzew w brunatnej i ciemnozielonej tonacji. Rama złocona, fakturowana, w narożach i pośrodku boków zdobiona stylizowaną wicią roślinną.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Karmiącej. W centrum kompozycji została ukazana Maria w półpostaci z głową przechyloną na lewe ramię. W lewej dłoni trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą przytrzymuje pierś, którą go karmi. Ubrana jest w zielone szaty: suknię oraz płaszcz zdobione jasnoczerwonymi i kolistymi różami, niebieskimi tulipanami oraz zielonymi listkami. Szaty obwiedzione są czarnym konturem, w środku malowane płaską plamą barwną, bez cieniowania. Twarz Marii pełna o jasnej karnacji z zaróżowionymi policzkami z długim nosem i małymi ustami. Włosy długie, ciemnobrązowe, schowane pod welonem. Dzieciątko ponad naturalnych rozmiarów z odkrytymi ramionami i kolanami. Tło po lewej stronie obrazu ciemnoniebieskie, a po prawej zielone z żółtym nimbem wokół głowy Dzieciątka oraz żółtym fragmentem w prawym, górnym narożu. Wokół głów postaci rozmieszczonych jest jednaście, dużych i złotych gwiazd. Rama prosta, drewniana i bejcowana.
obraz

Matka Boska Karmiąca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamknięty łukiem nadwieszonym z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku. Dzieciątko widoczne z prawego profilu, z głową odwróconą do tyłu, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy, z długimi, wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, jej wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz ciemnoniebieski płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego lewej stopy zsuwa się sandał. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch archaniołów znajdującego się po prawej stronie – archanioła Gabriela. Po drugiej stronie jest archanioł Michał, obaj trzymają w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej: Michał (włócznię i gąbkę z octem), Gabriel (krzyż). Na głowach Marii i Dzieciątka znajdują się otwarte korony ze szlachetnymi kamieniami, a wokół nimby: Matki Boskiej dekorowany bogatą wicią floralną, u Dzieciątka nimb krzyżowy. Wszystkie postacie są podpisane inicjałami: nad głową Marii, po lewej stronie obrazu widnieją litery „MP”, a po prawej „ΘΥ”; następnie po lewej stronie obrazu, nad głową archanioła Michała znajdują się litery „ΟΡМ”, a nad głową archanioła Gabriela „OΡГ” i dalej, po prawej stronie obrazu, obok Dzieciątka Jezus litery „IC-XC”. Tło jest złocone. Obraz ujęty jest prostokątną, profilowaną ramą zdobioną od zewnątrz ażurową wicią roślinną. W górnej części kompozycji napis „MATKO BOSKA NIEUSTAJĄCEJ POMOCY / MÓDL SIĘ ZA NAMI”. Rama drewniana, profilowana, złocona, ozdobiona rzędem stylizowanych liści akantu.
obraz

Matka Boska Nieustastającej Pomocy

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie ośmioboku z przedstawieniem sceny Adoracji Dzieciątka Jezus. W dole kompozycji w żłóbku leży Chrystus, nad którym stoi Maria, a za nimi św. Józef. Jezus leży nagi na białej tkaninie ułożonej na słomie, lewą rękę zbliża do twarzy, prawą trzyma przy boku, ma małą głowę, wokół niej świetlisty nimb. Spogląda na Marię, która również patrzy na niego, ręce składa do modlitwy, ma pociągłą, delikatną twarz o dużym nosie i małych ustach. Jest ubrana w czerwoną suknię z szarym wykończeniem na dekolcie i granatowy maforion. Święty Józef stoi w cieniu, patrzy na Dzieciątko, unosi prawą rękę, a w lewej trzyma kij. Ma podłużną twarz o ostrym nosie i małych ustach, łysinę i ciemny zarost. Ponad grupą otwiera się jaśniejące niebo i widać uskrzydlone główki aniołków. Z prawej strony kompozycji fragment kolumny.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Jak cytować?

Agata Felczyńska , "Matka Boska z Dzieciątkiem", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/matka-boska-z-dzieciatkiem-29

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności