Epitafium księdza Sebastiana Piskorskiego

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
Kraków
Gmina
Kraków
Miejscowość
Kraków
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Św. Anny
Kościół
Św. Anny
Tagi
marmur dębnicki Sebastian Piskorski Wojciech Maciejowski
Identyfikator
DZIELO/23596
Kategoria
płyta nagrobna
Ilość
1
Czas powstania
1721-1722
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Dębnik
Technika i materiał
marmur dębnicki i paczółtowicki, kuty, polerowany
Wymiary podstawowe
szerokość – około 220 cm
wysokość – około 370 cm
Autor noty katalogowej
Józef Skrabski
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Pomnik ufundowany przez Stanisława Szembeka, arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa oraz jego brata Przecława Szembeka, kasztelana wojnickiego, którzy byli wychowankami Piskorskiego. Epitafium wykonał kamieniarz dębnicki Wojciech Maciejowski w latach 1721-1722.

Opis

Epitafium w formie stojącego prostokąta wsparte na profilowanym gzymsie z konsolami i podwieszonym pod nim fartuchem z kartuszem z herbem Uniwersytetu Jagiellońskiego, ujęte pilastrami podtrzymującymi przełamujący się w kwadrat gzyms, zwieńczony falistym, przerwanym przyczółkiem z krzyżem pośrodku. Pilastry z kapitelami w formie maszkaronów, trzymających w ustach kiść girland owocowych są ujęte od zewnątrz spływami wolutowymi, od wewnątrz wydłużonymi wolutami. Pośrodku, w górnej wyłamanej części owalny portret zmarłego w kartuszu. Mężczyzna ukazany w popiersiu, z głową w trzech czwartych w prawo, z oczami zwróconymi prosto. Twarz malowana realistycznie, nos szeroki, długi, wargi zaciśnięte, oczy otwarte. Włosy jasne, krótkie, po bokach zaczesane do tyłu; tło nieokreślone, w tonacji brązu. Poniżej inskrypcja: "D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / LAPIDEM ME QVI TRANSIS VIATOR. / MUTUM NE EXISTIMA / EGO HUIUS QUAM CERNIS FABRICAE LINGVA / AD SCHOLAM REGNI LOQVI DIDICI. / SVB ME IACET. / PER QVEM HAEC MAGNIFICIA STETIT MOLES / M(AGISTER) SEBASTIANUS PISKORSKI / I(URIS) U(TRIUSQUE) D(OCTOR) ET PROFESSOR, CANONICUS CRACOVIENSIS / QVI / UT FORET / SAECULORUM MEMORIA / CUNCTIS AD MENTEM SESE EFFORMAVIT. / AD MAGNORUM PRINCIPUM AULAS MORARI AC AESTIMARI DEBUIT, / CUM MINORIBUS CAPI NON POTERAT / CELSISSIMI & REVERENDISSIMI DOMINI / D(OMINI) STANISLAI IN SŁUPOW SZEMBEK / ARCHIEPISCOPI GNESNESIS LEGATI NATI REGNI POLONIAE ET M(AGNI) D(UCATVI) L(ITHVANIAE) PRIMATIS / PRINCIPIS, ABBATIS TYNECENSIS / AC / ILLUSTRISSIMI DOMINI / D(OMINI) PRAECLAI CASTELLANI WOYNICENSIS / FRATRUM INTER SE GERMANORUM / NOBILISSIMAM IN PRAETEXTA INDOLEM / DOMESTICUS XII ANNIS PROFESSOR / ERUDITA FOVIT CURA, / UT DELICIUM GENERIS HUMANI EFFICERET / QVORUM / PRIMI LARGA ET GRATA IN SUUM PROFESSOREM MANUS / HOC MONUMENTUM POSUIT. / MOX POSTEA / SERENISSIMUM JACOBUM ET ALEXANDRUM / JOANNIS III REGIS POLONIAE FILIOS / AC / TANTAE MAIESTATIS EX SORORE NEPOTES / CELSISSIMOS GEORGIUM ET CAROLUM DUCES RADZIVILIOS / DISCIPULOS NATUS, / MONSTRAVIT QUID SIT PRAECEPTOREM ESSE. / SCEPTRIS ACADEMICIS ADEO BENE PRAEFUIT RECTOR / SCHOLIS NOWODWORSCIANIS PROVISOR, / UT MELIUS SI VELLET NON VALERET. / PROCANCELLARIUS PLURIMOS CREAVIT DOCTORES / OMNIUM IPSE CORONA / LIBERALISSIMUS IN ARAS EFFUSUS IN PAUPERES / ECCLESIASTES ALIENIS FACUNDUS IN LAUDIBUS MUTUS IN SUIS. / TOT VOLUMINUM IN PUBLICUM DATORUM ERUDITISSIMUS AUTHOR / AETERNITATI NOMEN SUUM INSCRIPSIT / B(EATAE) SALOMEAE IN GRODZISKO ET S(ANCTAE) CLARAE CRACOVIAE AEDES CLARIORES REDDIDIT / QUAS SAXEAS CUM INVENERIT, MARMOREAS PENE RELIQVIT. / BASILICAM HANC DUM ADMIRANDAM SUA CURA ET INGENIO PERFECIT / UNUM ILLI DEESE FECIT, NIMIRUM QUOD TANTI OPERIS IPSE SPECTATOR DEESSET / DUOBUS ANTE OBITUM ANNIS VISU ORBATUS, / NEMPE: NIHIL MORTALE CUM EGERIT MERUIT MORTEM NON VIDERE. / VIAM AETERNITATIS CLAUSIS OCULIS FELICITER ADIIT / QUAM VIVENS OPTIME SCIVIT / ANNO DOMINI MDCCVII DIE XVII AUGUSTI. / ABI VIATOR / ET NE DURIOR LAPIDE FIAS / A ME ELINGVI DISCE LOQVI / TANTNO VIRO / REQVIEM."

Zarys problematyki artystycznej

Epitafium Piskorskiego jest dziełem o formach typowych dla ośrodka kamieniarskiego w Dębniku, modyfikowanym tylko w drobnych szczegółach i powielanym w kilku kolejnych dziełach. Identyczne do epitafium Piskorskiego formy otrzymało inne dzieło tego rodzaju w kościele św. Anny w Krakowie, a mianowicie epitafium księdza Andrzeja Krupeckiego (1729). Niedługo potem wykonano zbliżone pod względem formalnym epitafium Aleksandra Krasińskiego w kościele św. Mikołaja w Lisowie (zm. 1730). Pomnik został ufundowany przez Stanisława Szembeka, arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa oraz jego brata Przecława Szembeka, kasztelana wojnickiego, których Piskorski uczył w młodości. Z inskrypcji wynika, że uczył również synów Jana III Sobieskiego – Jakuba i Aleksandra oraz Jerzego i Karola Radziwiłłów. W inskrypcji przypomniano również zasługi Piskorskiego w zakresie fundacji artystycznych w Grodzisku koło Skały i klarysek w Krakowie, wymieniono najważniejsze tytuły: doktora obojga praw, rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, prowizora szkoły Nowodworskich, oraz podkreślono jego dorobek literacki jak i troskę o ubogich.

Streszczenie

Epitafium zasłużonego dla kościoła księdza Sebastiana Piskorskiego, kierownika budowy świątyni, ufundowane przez jego wychowanków Stanisława Szembeka, arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa Polski oraz Przecława Szembeka, kasztelana Wojnickiego, wykonał w latach 1721-1722 kamieniarz w Dębniku Wojciech Maciejowski.

Jak cytować?

Józef Skrabski, "Epitafium księdza Sebastiana Piskorskiego", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/epitafium-ksiedza-sebastiana-piskorskiego

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności