Sztukateria
Zdjęcie nr 1: Naroża portalu do kaplicy ujęte wieńcami lauru i liśćmi akantu. Nad wejściem trzy putta trzymające otwartą księgę na tle monumentalnej glorii promienistej i obłoków.
Zdjęcie nr 2: Naroża portalu do kaplicy ujęte wieńcami lauru i liśćmi akantu. Nad wejściem trzy putta trzymające otwartą księgę na tle monumentalnej glorii promienistej i obłoków.
Zdjęcie nr 3: Naroża portalu do kaplicy ujęte wieńcami lauru i liśćmi akantu. Nad wejściem trzy putta trzymające otwartą księgę na tle monumentalnej glorii promienistej i obłoków.
Zdjęcie nr 4: Naroża portalu do kaplicy ujęte wieńcami lauru i liśćmi akantu. Nad wejściem trzy putta trzymające otwartą księgę na tle monumentalnej glorii promienistej i obłoków.
Zdjęcie nr 5: Naroża portalu do kaplicy ujęte wieńcami lauru i liśćmi akantu. Nad wejściem trzy putta trzymające otwartą księgę na tle monumentalnej glorii promienistej i obłoków.
Zdjęcie nr 6: Naroża portalu do kaplicy ujęte wieńcami lauru i liśćmi akantu. Nad wejściem trzy putta trzymające otwartą księgę na tle monumentalnej glorii promienistej i obłoków.
Zdjęcie nr 7: Naroża portalu do kaplicy ujęte wieńcami lauru i liśćmi akantu. Nad wejściem trzy putta trzymające otwartą księgę na tle monumentalnej glorii promienistej i obłoków.

Sztukateria

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Biskupice
Miejscowość
Łazany
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niegowić
Parafia
Parafia Znalezienia Krzyża Świętego
Miejsce przechowywania
kaplica
Identyfikator
DZIELO/03508
Kategoria
sztukateria
Ilość
1
Czas powstania
XVII/XVIII wiek
Technika i materiał
stiuk
Autor noty katalogowej
Józef Skrabski
Uznanie autorstwa 4.0

Opis

Naroża portalu do kaplicy ujęte wieńcami lauru i liśćmi akantu. Nad wejściem trzy putta trzymające otwartą księgę na tle monumentalnej glorii promienistej i obłoków.

Zarys problematyki artystycznej

Stiukowa dekoracja wejścia do kaplicy Lubomirskich powstała na przełomie XVII i XVIII wieku. Motyw glorii i puttów z księgą nawiązuje do krakowskich dzieł Baltazara Fontany, jednego z czołowych rzeźbiarzy dojrzałego baroku czynnych na Morawach i w Polsce. Motyw glorii w zwieńczeniach ołtarzy Fontana stosował w wielu swoich dziełach, z których najwybitniejszym jest ołtarz główny w kościele św. Anny w Krakowie.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Dekoracja stiukowa z przełomu XVII i XVIII wieku nawiązuje do dzieł Baltazara Fontany, w szczególności do zwieńczenia ołtarza głównego w kościele św. Anny w Krakowie.

Bibliografia

Kurzej Michał, "Siedemnastowieczne sztukaterie w Małopolsce", Kraków 2012

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona ośmioboczna o architektonicznych formach dostępna schodkami z prezbiterium. Kosz wsparty na czterech smukłych kolumienkach o złoconych trzonach ujętych w połowie wysokości pierścieniami; kapitele impostowe dekorowane girlandami. Podpory podtrzymują strukturę o formie baldachimu dekorowanego trójlistnym maswerkiem oraz czterolistną rozetką. Kosz wydzielony profilowanym gzymsem, u dołu którego podwieszony fryz arkadkowy; rozczłonkowany kolumienkami analogicznymi jak w podstawie, ale z kanelowanymi trzonami. W polach dekoracja płycinowa wypełniona symetrycznym ornamentem roślinnym i kwiatowym z wplecionymi elementami takimi jak krzyż i winne grona. Kosz zakończony parapetem w formie profilowanego gzymsu z ornamentem kostkowym. Poniżej fryz arkadkowy wypełniony motywem maswerkowym. Schody jednobiegowe, sześciostopniowe z profilowaną poręczą, złoconą i polichromowaną na kolor czarny. Balaski w formie kolumienek z prostopadłościennymi bazami oraz impostowymi kapitelami. Poręcz zakończona słupem w postaci filaru o profilowanej podstawie. Trzon z płaskorzeźbionymi złoconymi półkolumienkami i złoconą dekoracją roślinną ujętą w prostokątną płycinę zamkniętą łukiem półkolistym; powyżej rozetka. Struktura ambony malowana na czarno z czerwonymi elementami. Trzony kolumn oraz ornamentyka złocone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Komplet sześciu kamiennych konsol w formie męskich, brodatych głów, na które spływają żebra krzyżowego sklepienia w nawie głównej. Postać pierwsza o twarzy szerokiej, okolonej długim zarostem oraz włosami układającymi się w loki na czole. Oczy zamknięte, wydatny, prosty nos. Widoczne rurkowate bruzdy na czole. Postać druga o twarzy pociągłej, okolonej długim zarostem artykułowanym za pomocą rurkowatych fałd. Broda na końcu nieznacznie rozdwojona. Włosy proste ponad czołem tworzą trójkątne zakola. Oczy zamknięte, czoło pokryte bruzdami. Postać trzecia o trójkątnej twarzy z niskim, pokrytym bruzdami czołem i kręconych włosach. Oczy zamknięte. Postać czwarta o owalnej, pełnej twarzy, wystających kościach policzkowych. Zarost artykułowany za pomocą równoległych fałdek. Włosy układające się w loki ponad czołem. Oczy zamknięte. Postać piąta o szerokiej, płaskiej twarzy z gęstym zarostem. Długie, falowane wąsy, zamknięte oczy. Włosy ponad czołem układające się w loki. Postać szósta o pociągłej, podłużnej twarzy z zarostem. Długi, prosty nos, zamknięte oczy, niskie czoło ponad, którym bujne, proste włosy. Na przecięciach żeber dwa polichromowane zworniki z godłem herbu Drużyna oraz syglami „S(ebastian) L(ubomirski)" umieszczonymi na czerwonym tle, pierwszy ośmioboczny, drugi w kształcie wieloliścia. W podniebiu arkady tęczowej wolutowa konsola ustawiona na kapitelu pilastra w podniebiu łuku tęczowego. U podstawy konsoli, na osi umieszczony rollwerkowy kartusz mieszczący godło herbu Drużyna oraz sygle „S(ebastian) L(ubomirski)”.
detal architektoniczny
Detal architektoniczny
Zdjęcie nr 1: Piaskowcowa, płaskorzeźbiona chrzcielnica ustawiona na prostopadłościennym, profilowanym postumencie z uskokiem. Trzon o przekroju ośmiobocznym dekorowany płaskorzeźbionym, symetrycznym ornamentem roślinnym. Czara półkolista, puklowana; w narożach owalne tarcze z godłami herbów: Odrowąż, Gryf, Drużyna i Warna oraz syglami „S(ebastian) L(ubomirski)”. W otoku czary ornament analogiczny jak na trzonie. Pokrywa drewniana o podstawie ośmiobocznej z dekoracją płycinową. Zwieńczona przecinającymi się kabłąkami dekorowanymi kaboszonami, zamknięta kulą oraz równoramiennym krzyżem o ramionach zakończonych trójlistnie.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna, wolnostojąca figura Baranka leżącego na zamkniętej księdze; z chorągwią pashalną. Całość umieszczona na wklęsło-wypukłym postumencie na planie odcinka koła. Postument i chorągiew polichromowane w kolorach czerwonym i zielonym oraz złocone, baranek srebrzony.
rzeźba
Baranek Boży
Zdjęcie nr 1: Chór muzyczny konstrukcji drewnianej, wsparty na dwóch ośmiobocznych kolumnach o trzonach dekorowanych płycinami wypełnionymi maswerkiem, ustawionych na wysokich cokołach. Parapet chóru muzycznego o linii wklęsło-wypukłej z wybrzuszoną częścią środkową. Balustrada pełna, dekorowana płycinami z umieszczonym w centrum złoconym geometrycznym ornamentem. W narożach płycin złocone rozetki. W dolnej części parapetu podwieszony złocony lambrekin, w górnej profilowany gzyms. Chór dostępny za pomocą drewnianych schodów w południowo-zachodnim narożniku nawy. Wejście ujęte parą lizen, w nadprożu ornament naśladujący podwieszoną kotarę. Struktura chóru malowana w odcieniach jasnego brązu z ciemnoczerwonymi elementami, ornamentyka złocona.
chór muzyczny
Chór muzyczny
Zdjęcie nr 1: Trzy obrazy w kształcie stojącego prostokąta w prostych, drewnianych i złoconych ramach połączone w tryptyk za pomocą większej drewnianej ramy zwieńczonej złoconym ornamentem roślinnym oraz krzyżem. Analogiczny ornament w dolnej części ramy. W centrum umieszczony obraz przedstawiający Chrystusa w typie Ecce Homo. Postać ukazana frontalnie, w popiersiu z uniesioną lekko ku górze głową zwieńczoną koroną cierniową. Wokół głowy świetlisty nimb. Twarz pociągła, szczupła okolona długimi włosami oraz ciemnym zarostem. Wzrok skierowany ku górze, na twarzy widoczne krople krwi. Chrystus ubrany w czerwony płaszcz. Tło obrazu jednolite, ciemne. Po bokach wizerunku Chrystusa umieszczone dwa mniejsze obrazy przedstawiające św. Jana Kantego (z lewej) i św. Andrzeja Bobolę (z prawej). Święty Jan Kanty ukazany w popiersiu z ciałem zwróconym w trzech czwartych w lewo. Wyobrażony jako starszy mężczyzna z siwymi włosami, z łysiną ponad czołem i krótką, siwą brodą. Ubrany w płaszcz z gronostajowym kołnierzem; w prawej ręce trzyma krzyż. Wokół głowy postaci przedstawiony świetlisty nimb. Tło obrazu jednolite, ciemne. Święty Andrzej Bobola ukazany w popiersiu w trzech czwartych zwrócony w prawo. Przedstawiony jako dojrzały mężczyzna o lekko siwych włosach i krótkiej brodzie, ubrany w czarny habit jezuicki. Wzrok skierowany ku górze. Wokół głowy świetlisty nimb. Tło obrazu jednolite, ciemne.
obraz
Chrystus w typie Ecce Homo ze św. Janem Kantym i św. Andrzejem Bobolą

Podobne dzieła

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Płyta marmurowa w formie leżącego prostokąta. Ujęta stiukową profilowaną ramą, z fragmentem gzymsu wzdłuż dolnej krawędzi, z uszakami w formie dwóch par spiętych esownic i zwieńczeniem z kartuszem z herbem Gozdawa flankowanym dwiema esownicami. W polu płyty inskrypcja: „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / EXIMIA IN DEVM PIETATE / ET IN MARITV INCREDIBI/LI FEMINAE REGINAE MARITAE / SVAE IN CHRISTO DEFV(N)CTAE / GENEROSVS DOMINVS SI/GISMV(N)DVS LINCZEWSKY / MEMORIAE ERGO POSVITQ(UE) / OBIIT DIE IX MENSIS JANV/ARII ANNO D(OMI)NI MDLXXXIII”.
płyta nagrobna

Epitafium Zygmunta Linczewskiego

Zdjęcie nr 1: Rzeźba i nagrobek przyścienne. Nagrobek prostopadłościenny na cokole. Na nagrobku zamieszczona inskrypcja na marmurowej, wprawionej tablicy o wymiarach 70x 58 cm: „D.O.M./ Ku pobożnemu wspomnieniu/ Józefa Piątkowskiego zmarłego 1829 r: w wieku lat 70./ Magdaleny Piątkowskiej zmarłej 1855 r: w wieku lat 89./ Kaspra Piątkowskiego zmarłego 1847 r: w wieku lat 52./ Antoniego Piątkowskiego zmarłego 1847 r: w wieku lat 47./ Maryanny z Piątkowskich Łozińskiej/ zmarłej w 1849 r: w wieku lat 50./ Wiktoryj Nowakowskiej w Zakonie Franciszki zmarłej w 1854 r: w wieku lat 19/X: Piątkowski Serafin/ ten pomnik postawił”. Rzeźba ustawiona na nagrobku, przedstawia Michała Archanioła stojącego na smoku. Budowa ciała muskularna.Anioł w dynamicznej pozie, kontrapoście.Ciężar ciała oparty na prawej nodze. Tors i głowa silnie przechylone w lewą stronę. Ręce uniesione do wysokości ramion, ugięte w łokciach, przedramiona skierowane w dół. U ramion duże, dynamicznie ukształtowane skrzydła. Włosy kręcone, długością sięgające ramion, twarz o młodzieńczych rysach.W prawej dłoni trzyma miecz, skierowany ukośnie w dół, w stronę głowy smoka. Ubrany w zbroję łuskową, w dolnej partii zakończoną fartuchem złożonym zpasów, hełm z obfitym pióropuszem oraz sandały sięgające połowy łydki. Postać odziana jest w dekoracyjnie kształtowany płaszcz. Smok leżący na grzbiecie, pod stopami Archanioła, ma głowę i łapy wyciągnięte ku górze. Na grzbiecie łuska oraz skrzydła.
rzeźba

Archanioł Michał- włączona w nagrobek rodziny Piątkowskich

Zdjęcie nr 1: Kaplica zbudowana została na planie kwadratu i nakryta wzniesioną na pendentywach kopułą z latarnią. Przylega do kościoła od północy, do pierwszego przęsła nawy, z którą komunikuje się zamkniętym półkoliście przejściem. Wnętrze artykułowane jest w oparciu o schemat starożytnego łuku triumfalnego za pomocą osadzonych na wysokim cokole pilastrów z kompozytowymi głowicami. Pilastry podtrzymują wydatne belkowanie, ozodbione dekoracją stiukową w postaci puttów, festonów owocowych, rozet oraz kartuszy. Równocześnie pilastry ujmują półkoliste arkady, dwie niższe i większą, środkową. Niższe arkady wypełniają obrazy ze scenami z życia św. Karola Boromeusza. Ponad nimi w prostokątnych, stiukowych, obramieniach znajdują się malowane przedstawienia różnych świętych. W środkowej arkadzie ściany północnej umieszczono okazały późnobarokowy ołtarz z cudownym wizerunkiem św. Karola Boromeusza. Z kolei w arkadach wschodniej i zachodniej rozmieszczono prostokątne okna. Poniżej okna w arkadzie zachodniej znajduje się wyjście na zewnątrz kaplicy zaopatrzone w metalowe, prostokątne drzwi. Natomiast pod oknem w ścianie wschodniej zawieszono tablicę pamiątkową ku czci papieża Jana Pawła II. Arkadę wejściową do kaplicy zamyka prostokątna, brązowa krata. W jej podłuczu od wnętrza na wzór tympanonu umieszczono stiukowy kartusz z herbem Szreniawa, podtrzymywany przez dwa anioły. Ściany tarczowe podniebia przepruto czworobocznymi oknami ujętymi w stiukowe obramienia wolutowe. Na pendentywach przedstawiono w czterech stiukowych kartuszach herby: Szreniawa, Gryf i Kotwicz. Czwarty kartusz jest pusty. Czaszę kopuły wypełnia iluzjonistycznie malowana architektura podzielona na dwie strefy. Dolną artykułują pary pilastrów ujmujące okulusy oraz tralkowa balustrada, a górną gurty wyznaczające pola dla dekoracji ornamentalnej. Ściany zewnętrzne kaplicy zostały podzielone za pomocą kamiennych gzymsów i lizen na dwie trójosiowe kondygnacje, z których górna odpowiada wysokością smukłemu cokołowi mieszczącemu wejście. Zewnętrzne pola każdej elewacji dekorowane są płaskimi pasami tynku w układzie wzoru geometrycznego, zbliżonego do okuciowego. Okna i portal zostały ujęte w profilowane kamienne obramienia. Na ścianie północnej w środkowej kondygnacji pod kartuszem z herbem Szreniawa umieszczono tablicę fundacyjną z napisem: STANISLAUS COMES IN WIŚNICZ LUBOMIRSKI / PALATINUS ET GENERALIS CRACOVIEN[SIS] / SCEPUSIEN[SIS], BIALLOCERKIEVIEN[SIS] / ZATHORIEN[SIS], NIEPOLOMICIEN[SIS] E[T]C[ETER]A, E[T]C[ETER]A, CAPITANEUS / CAPELLAM HANC, / S[ANCTO] CAROLO BARRHOMAEO SUO TUTELARI PATRONO / POST RECEPTA SA[N]CTI HUIUS MERITIS TOT BENEFICIA / DICATAM / EX FUNDAMENTIS EREXIT, DONAVIT / EXORNAVIT, / ANNO D[O]MI[NI], 1640 (Stanisław hrabia na Wiśniczu Lubomirski wojewoda i starosta generalny krakowski, starosta spiski, białocerkiewski, zatorski, niepołomicki, i tak dalej, i tak dalej, tę kaplicę, poświęconą św. Karolowi Boromeuszowi, swojemu patronowi opiekuńczemu, po otrzymaniu tak wielkich łask za wstawiennictwem tego świetego, od fundamentów wzniósł, uposażył i ozdobił, roku Pańskiego 1640). Dach kaplicy oraz latarnia pokryte są blachą miedzianą.
kaplica

kaplica św. Karola Boromeusza (Lubomirskich) przy kościele parafialnym w Niepołomicach

Zdjęcie nr 1: Płaskorzeźbione przedstawienie Chrystusa Zmartwychwstałego ukazanego w całej postaci, w trzech czwartych w prawo, w wykroku, z prawą nogą zgiętą w kolanie. W prawej, uniesionej ręce trzyma chorągiew z białym krzyżem na czerwonym tle, lewa uniesiona do góry w geście błogosławieństwa. Twarz owalna, pociągła, z migdałowatymi oczami i prostym nosem, okolona falowaną brodą i włosami sięgającymi ramion. Chrystus przez biodra ma przewiązane krótkie, obficie fałdowane perizonium, z rozwianym na lewym boku fragmentem. Pod szyją ma zapięty płaszcz rozwiany z tyłu postaci. Ciało krępe, muskularne, z podkreślonymi mięśniami klatki piersiowej. Postać umieszczona na profilowanym postumencie z tablicą z inskrypcją „EGO SVM RESVR/RECTIO ET VITA / IOAN(NES) CAP(UT) XI”.
płaskorzeźba

Chrystus Zmartwychwstały

Zdjęcie nr 1: Rozbudowane epitafium utworzone z wysokiego cokołu z inskrypcją i wspartego na nim sarkofagu nakrytego tkaniną z portretem. Sarkofag stoi na trzech niewielkich nóżkach, zdobionych podwójnymi ustawionymi przeciwstawnie wolutami. Ma kształt równoramiennego trapezu, z dekorowaną perełkowaniem płyciną pośrodku i osadzonym w jej centrum, malowanym na owalnej, złoconej blasze portretem zmarłego. Zwieńczenie w kształcie łuku wklęsło-wypukłego, dekorowane złoconymi wolutami zakończonymi liśćmi akantu liściastymi wolutami w funkcji akroterionów oraz narzuconą nań, udrapowaną, białą tkaniną. Pośrodku owalny obraz w złoconej ramie naśladującej węża pożerającego własny ogon. Zmarły przedstawiony w popiersiu, z ciałem w trzech czwartych zwróconym w lewo. Ubrany w ciemny strój z wysokim kołnierzem. Tło jednolicie złocone. Na cokole, wspartym na dwóch piramidalnych konsolach ryta i złocona inskrypcja "FRANCISZKOWI ŁĄCKIEMU / KTÓRY DO ZASŁUG, I CNÓT OBYWATELSKICH, / ŁĄCZYŁ DOBROCZYNNOŚĆ. / A TEY BŁOGI WPŁYW DOSIĘGNĄŁ WIELU. / W WIEKU LAT 54 D(NIA) 15 WRZEŚNIA 1844. R(OKU) ZMARŁEMU."
płyta nagrobna

Epitafium Franciszka Łąckiego

Zdjęcie nr 1: Na prostopadłościennej, wysokiej podstawie na kilkustopniowym podwyższeniu z dostawionym do niej ołtarzem, stoją personifikacje czterech Wydziałów Uniwersytetu – Teologii, Prawa, Medycyny i Sztuk Wyzwolonych, podtrzymujące trumnę z figurą putta w otoczeniu obłoków, które prawą ręką wskazuje na świętego, a lewą na posrebrzaną rzeźbę Baranka Apokaliptycznego na tle glorii i znajdującą poniżej banderolę z napisem: "Et lucerna eius est Agnus". Trumna ma kształt wybrzuszonego dołem sarkofagu z wiekiem ujętym dwiema wolutami. Ołtarz z antepedium wykonanym w technice skalioli z wyobrażeniem uskrzydlonego anioła trzymającego w rękach wieńce z kwiatów i lauru otoczonego witkami palm i rozlokowany i swobodnie pękami różnokolorowych kwiatków. Wokół grupy ustawiono cztery wolnostojące wysokie kolumny posadowione na wysokich postumentach, których ścianki są ozdobione czarnymi medalionami z motywami kwiatów wykonanymi w technice skalioli. Kolumny mają skręcone trzony i kompozytowe kapitele, dźwigające odcinki belkowania, na których umieszczono figury czterech świętych Janów – Jana Chrzciciela, Jana Ewangelisty, Jana Kantego i Jana z Damaszku.
pomnik

Mauzoleum św. Jana Kantego

Jak cytować?

Józef Skrabski, "Sztukateria", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2023, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sztukateria

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności