Epitafium Anny Januszowskiej
Zdjęcie nr 1: Epitafium w kształcie leżącego prostokąta z profilowanym obramieniem z uszakami w narożach. Górna krawędź obramienia zwieńczona na osi kartuszem ujętym dwiema wolutami, wypełniony wypukłą tarczą herbem Łabędź. W polu symetryczna inskrypcja: D.O.M. / SISTE VIATOR / TVVUM EST HVMANVM ENIM EST / GENEROSA ANNA DE KREMPSKO GENEROSI STEPHANI DE CERIENKOW IANUSZOWSKI DVCATVVM ZATOR / ET OSWIECIMEN VICEPALATINI CONIVNX / QVIDQVID MARTALITATIS HABVIT HIC DEPOSVIT / ANIMAM VERO PIETATE ET ALIIS VIRTVTIBVS / ORNATAM IMORTALITATI TRADIDIT OCTAVO IDVS / MAL ANNO MDCXL AETATIS SVAE XXX / CHARISSIMAE CONIVGI MAESTISSIMUS CONSORS / POSVIT / ABI MEMOR LETHI ET BENE PRECARE. Tablica epitafijna, herb wykonana w marmurze kieleckim, obramowanie z piaskowca.

Epitafium Anny Januszowskiej

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Zator
Miejscowość
Zator
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Zator
Parafia
Św. Wojciecha i św. Jerzego
Miejsce przechowywania
północna ściana prezbiterium
Identyfikator
DZIELO/09807
Kategoria
płyta nagrobna
Ilość
1
Czas powstania
po 1640 roku
Technika i materiał
marmur kielecki, piaskowiec; kucie
Wymiary podstawowe
szerokość – 93 cm
wysokość – 72,5 cm
Autor noty katalogowej
Andrzej Włodarek
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Ufundowane przez męża zmarłej Stefana, podstarościego zatorskiego i oświęcimskiego.

Opis

Epitafium w kształcie leżącego prostokąta z profilowanym obramieniem z uszakami w narożach. Górna krawędź obramienia zwieńczona na osi kartuszem ujętym dwiema wolutami, wypełniony wypukłą tarczą herbem Łabędź. W polu symetryczna inskrypcja: D.O.M. / SISTE VIATOR / TVVUM EST HVMANVM ENIM EST / GENEROSA ANNA DE KREMPSKO GENEROSI STEPHANI DE CERIENKOW IANUSZOWSKI DVCATVVM ZATOR / ET OSWIECIMEN VICEPALATINI CONIVNX / QVIDQVID MARTALITATIS HABVIT HIC DEPOSVIT / ANIMAM VERO PIETATE ET ALIIS VIRTVTIBVS / ORNATAM IMORTALITATI TRADIDIT OCTAVO IDVS / MAL ANNO MDCXL AETATIS SVAE XXX / CHARISSIMAE CONIVGI MAESTISSIMUS CONSORS / POSVIT / ABI MEMOR LETHI ET BENE PRECARE. Tablica epitafijna, herb wykonana w marmurze kieleckim, obramowanie z piaskowca.

Zarys problematyki artystycznej

Epitafium wczesnobarokowe, wykonane w warsztacie małopolskim.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry; częściowo zatarte napisy, wapień ze spękaniami.

Streszczenie

Wczesnobarokowe epitafium Anny Januszowskiej, z marmuru i piaskowca, w kształcie leżącego prostokąta z łacińską inskrypcją, w profilowanym obramieniem z uszakami w narożach. U góry, na osi, kartusz herbowy z herbem Łabędź. Wykonane w warsztacie małopolskim, zapewne wkrótce po śmierci Januszowskiej.

Bibliografia

Łepkowski Józef, "Przegląd zabytków przeszłości z okolic Krakowa", Kraków 1863 , s. 41-41
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Epitafium w formie kamiennej tablicy, w kształcie stojącego prostokąta, flankowanej po bokach zdwojonymi pilastrami o jońskich kapitelach, posadowionymi na szerokim, profilowanym gzymsie z podwieszonymi ulistnionymi wolutami, dźwigającymi przełamane belkowanie, z wydatnym gzymsem, zwieńczone przyczółkiem w kształcie łuku odcinkowego. Na przyczółku cokolik ujęty wolutkami i krzyż o rozszerzających się ramionach, zaś w polu kartusz z godłem herbu Pilawa. Pośrodku epitafium okrągły medalion z popiersiem zmarłego, ukazanym z prawego profilu, w marynarce z muszką. Jego twarz jest pełna, nos krótki, wydatny, włosy kręcone, a twarz zdobią długie, sumiaste wąsy. W fryzie belkowania inskrypcja „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO)”, a poniżej medalionu jej kontynuacja „MAURYCY / HR(ABIA) POTOCKI / OFICER WOJSK POLSKICH / OZDOBIONY KRZYŻEM VIRTUTI MILITARI / UR(ODZONY) 13 STYCZNIA 1812 UM(ARŁY) 13 STYCZNIA 1879. / WIERNY SERCEM I CZYNEM / BOGU, OJCZYŹNIE, RODZINIE / BLIŹNICH KOCHAŁ – BYŁ KOCHANY / W CHWALE WIEKUISTEJ NAGRÓDŹ MU PANIE!” Na popiersiu sygnatura „MODELOWAŁA NATALIA POTOCKA”. Druga sygnatura na cokole, w prawym, dolnym rogu „E(DWARD) STEHLIK W KRAKOWIE”.
płyta nagrobna
Epitafium Maurycego Potockiego
Zdjęcie nr 1: Epitafium złożone z dwóch płyt w kształcie leżącego prostokąta: u dołu płyta z inskrypcją, w obramieniu z ornamentem kartuszowo-zawijanym; ponad nią płaskorzeźbiona płyta z figuralnym przedstawieniem, flankowana dwiema groteskowymi hermami kobiet z biodrami okrytymi liśćmi akantu, stojące na grubych, lwich łapach, trzymające kiście winogron. W polu górnej płyty klęcząca postać zmarłego, ukazana z profilu, ze złożonymi w geście modlitwy rękoma, adorującego krucyfiks. W dłoniach trzyma różaniec. Twarz okala długa, spiczasta broda, wąsy oraz krótkie włosy odsłaniające prawe ucho. Przedstawiony jest w zbroi, krótkiej pelerynie przerzuconej na plecy. Ciało Chrystusa w lekkim zwisie, pochylone jest w kierunku prawego ramienia. Ponad sceną schematycznie opracowane obłoki o kształcie małżowin. Inskrypcja na dolnej płycie majuskułą po łacinie: D.O.M. / ANDREAE BRONOWSKY DE BRONOW EX DISTRICTV PLOCENSI / INSIGNI FAMILIA INPRIMIS QVE PARENTIBVS NOBILISS/IMIS PROCREATO PRVDENTIA ANIMI MAGNITVDINE / PIETATE ACCAE TERIS VIRTVTIBVS DOMIINE X TERISQVE / NATIONIBVS CLARISSIMO HAEREDES BENEFACTORI / SVO MAERENTES POSVERVNT OBIT A GENSANNVM / LVI DIE XXIX APRILIS ANNO MDCXII. Poniżej epitafium znajduje się tabliczka z informacją: „EPITAFIUM JĘDZRZEJA BRONOWSKIEGO PRZENIESIONO DO WNĘTRZA KOŚCIOŁA W 1996 R. STARANIEM PROBOSZCZA KS. CZESŁAWA PUTO I KONSERWATORA MGR DANUTY MAJEWSKIEJ ORAZ POŚWIĘCONO PONOWNIE Z UDZIAŁEM CZŁONKÓW STOWARZYSZENIA BRONOWSKICH H. KORAB.
płyta nagrobna
Epitafium Andrzeja Bronowskiego z Bronowa
Zdjęcie nr 1: Epitafium w kształcie leżącego prostokąta. Bez Pozbawione dekoracji i oprawy. W polu inskrypcja po polsku, kuta minuskułą i majuskułą: APOLONIA / X. PONIATOWSKA / Zmarła w Wiedniu dnia 21 Listopada 1813 r. / tu pochowana. / proszę o zdrowaś Marya za jej Duszę.
płyta nagrobna
Epitafium Apolonii Poniatowskiej
Zdjęcie nr 1: Epitafium w północnej części nawy bocznej, z czarnego marmuru, w kształcie kwadratowej płyty z inskrypcją kutą majuskułą, po łacinie: D.O.M. / MARIA de REGAZZI, GHERRI / HIC QVIESCIT / OBIIT DIE 1ma MARTIJ / A.D. 1772do. Nad inskrypcją znajduje się płytko wyryty niewielki krzyż, a poniżej symbol vanitas - trupia czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami.
płyta nagrobna
Epitafium Marii de Regazzi Ghierri
Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica gotycka w kształcie kielicha. Posiada kolistą stopę, która przechodzi w stożkowato zwężającą się tuleję z wydatnym wałkiem w połowie wysokości. Czara dołem lekko zaokrąglona, rozchylająca się ku górze. Płaszcz dekorowany u dołu i poniżej górnej krawędzi wąskimi pasami z minuskułowymi napisami, przedzielone motywem lilii: MARIA ROSA ROT HIS UNS, ANNO DOMINI 1462. Pomiędzy nimi rozmieszczone są na obwodzie cztery plakietki przedstawiające trójpostaciową Grupę Ukrzyżowania oraz frontalny wizerunek księcia zatorskiego Wacława w całej postaci. W prawej ręce trzyma włócznię, lewą dłoń opiera na tarczy z orłem. Twarz okala broda zakończona w szpic oraz długie i sfalowane włosy. Głowę wieńczy niewysoka książęca mitra. Ubrany jest w długi płaszcz narzucony na późnogotycka zbroję. Drewniana pokrywa chrzcielnicy została dodana wtórnie.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Obraz o kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem ostrym. Pośrodku, wśród obłoków przedstawienie Matki Boskiej z Dzieciątkiem na lewym ramieniu, w półpostaci, zwrócona lekko w lewo, z dłońmi skrzyżowanymi w okolicach kolan Chrystusa. Po bokach adorujący dwaj aniołowie Poniżej w narożach kompozycji klęczą po stronie lewej św. Jerzy, po prawej św. Wojciech. Ponad Marią Oko Opatrzności. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię ze złotą lamówką, na która narzucony ma błękitny płaszcz z kwiatami o żółtych środkach. Głowę wieńczy dekoracyjna korona, podobnie jak Jezusa. Chrystus ukazany jest en trois quarts, w swobodnej pozycji, lewą ręką podtrzymuje księgę włożoną pod pachę, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Ubrany jest w długą sukienkę z długimi rękawami, przewiązaną paskiem, odsłaniającą stopy. Św. Jerzy, w zbroi i czerwonym płaszczu narzuconym na ramiona, prawą rękę przyłożył do klatki piersiowej, lewą unosi w okolicy tułowia. Na głowie ma hełm z pióropuszem, spod którego widać długie, kręcone włosy opadające na kark. Przy lewym jego boku widoczna jest głowa zabitego smoka. Św. Wojciech, w stroju pontyfikalnym, z paliuszem na ramionach, prawą rękę położył na klatce piersiowej, lewą podtrzymuje połę kapy liturgicznej. Wokół głów świętych koliste nimby.
obraz
Adoracja Matki Boskiej Śnieżnej przez świętych Wojciecha i Jerzego

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Fresk wkomponowany w arkadę zamkniętą półkoliście, w ścianie południowej prezbiterium, nad portalem do aneksu. Ukazuje siedzącą na tronie Matkę Boską z Dzieciątkiem na kolanach oraz klęczących i stojących przed nią od lewej proboszcza Józefa Krzemińskiego, rodzinę w stroju ludowym, Izabelę i Felicjana Szybalskich oraz chłopca z chorągwią w ręku.
polichromia ścienna

Adoracja Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Płyta w kształcie leżącego prostokąta, w profilowanej opasce tynkowej dekorowanej kimationem. Inskrypcja majuskułowa w języku polskim i zapisem daty po łacinie: TU LEŻY SIMON CHALUBKA / Z MAŁŻANKA HELENA Y SIN/EM MIKOLAIEM W GROBIE TYM / ODPOCZYWAIA POZOSTALY SIN / STANISLAW RODZICOM Y BRATV / TE PAMIATKE WISTAWIŁ MIEISCE / MAŁE MALEMU WZROSTOWI / SOBIE ZABISAWSZY ROKV / 1634. DIE 2I. NOVEMB(RIS).
płyta nagrobna

Epitafium

Zdjęcie nr 1: Czworoboczne pole obrazowe w kształcie stojącego prostokąta, ujęte w dekoracyjną ramę ze zwieńczeniem oraz ażurową wicią akantowo-kwiatową po bokach, ustawiono na postumencie w kształcie leżącego prostopadłościanu dekorowanego profilami o wklęsłych bokach z wywiniętym ornamentem roślinnym. Całość przytwierdzonym do prostopadłościennego cokołu, profilowanego i fazowanego, przeprutego po bokach otworami na drążki do noszenia, wspartego na czterech rzeźbionych lwich łapach. Zwieńczenie uzyskało kształt półkolistego pola z krzyżem równoramiennym w otoku w środku, ujętego dekoracyjną ramą otoczoną na zewnątrz ażurowym ornamentem, zakończonego na szczycie krzyżem. Na awersie w polu obrazowym umieszczono obraz z adoracja św. Franciszka z Asyżu. Święty został ukazany frontalnie stojąc w centrum kompozycji na stopniu przed ołtarzem. Obie rozłożone ręce z widocznymi stygmatami ma uniesione w górze. Prawą zdaje się błogosławić klęczącą przed nim parę. Franciszek ma pociągłą twarz o jasnej karnacji z półprzymkniętymi oczami o spojrzeniu skierowanym na klęczących z wydatnym nosem i ustami. Jego głowę otaczają krótkie włosy z wyciętą tonsurą oraz brązową broda. Ubrany jest w brązowy habit franciszkańskie przewiązany w pasie sznurem. Przed nim z prawej strony kompozycji klęczy kobieta z mężczyzną ujęci od tyłu w trzech czwartych w prawo. Oboje mają modlitewnie złożone dłonie. Mężczyzna ma ciemne włosy i zarost, ubrany jest w surdut. Kobieta ma krótko upięte włosy oraz czarną suknię z białym kołnierzykiem. Z lewej strony kompozycji stoi brodaty franciszkanin z tonsurą ujęty w profilu w prawo. W lewej ręce trzyma złożony habit, a w prawej sznur. Za Franciszkiem znajduje się prostopadłościenny ołtarz nakryty białym obrusem z ustawionym na nim krucyfiksem i czterema płonącymi świecami w wysokich lichtarzach. Tło dla ołtarza tworzy szarobeżowa wnęka flankowana dwiema lizenami. Na rewersie wyobrażono Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny. W centrum kompozycji znalazła się wyobrażona w całej postaci w mocnym kontrapoście Madonna stojąca na półksiężycu na obłokach. Maria obie dłonie ma skrzyżowane na piersiach. Jej głowa została ujęta w trzech czwartych w prawo. Jest to młoda dziewczyna o pociągłej twarzy, jasnej karnacji wydatnym nosie i pełnych ustach. Jej spojrzenie uniesionych oczu skierowane jest w górę. Głowę otaczają długie, brązowe włosy spływające na plecy oraz świetlista poświata z dwunastoma gwiazdkami. Niepokalana ubrana jest w białą suknię przewiązaną w talli oraz niebieski płaszcz przerzucony przez lewe ramię, którego poły opadają na obłoki. Ponad głową Marii dwa putta unoszą zamkniętą, złotą koronę. Po jej bokach na rozjaśnionym tle na obłokach wyobrażono dwie pary uskrzydlonych aniołków. Pozostałych pięć aniołków igra pośród obłoków poniżej półksiężyca, na którym wspiera się Maria.
feretron

Adoracja św. Franciszka z Asyżu, Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Płyta w formie stojącego prostokąta. W górnej części ryty monogram IHS z krzyżem. W polu inskrypcja „Adamo Kołaczkowski / Bonorum Cameralium Ann(o) 9 Praefecto / Die 24. Decembris 1824 A(nn)o vitae 54 / non tam aetate quam maerore / propter culpas aliorum consumpto / addicti amici posuere. / Quisquis es superior disce / quam durum piaesse aliis / Defuncto autem aeternam / precare requiem.” U dołu płyty ryta czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami.
płyta nagrobna

Epitafium Adama Kołaczkowskiego

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego od góry łukiem półkolistym, ujęty w złoconą, profilowaną ramę. Kompozycja wielopostaciowa, dwustrefowa. W dolnej części obrazu przedstawiona grupa dwunastu apostołów skupionych wokół pustego grobu Marii, ukazanych na tle rozległego pejzażu z widocznymi w tle zabudowaniami oraz zamkiem. W górnej strefie ukazujące się w obłokach uskrzydlone główki anielskie. Grobowiec Marii kamienny, ustawiony na dwustopniowym podwyższeniu, ukazany skrócie perspektywicznym. Na pierwszym planie ustawieni częściowo tyłem św. Piotr ukazany jako starszy, siwy mężczyzna w granatowej szacie i brązowym płaszczu oraz św. Jan Ewangelista, który został przedstawiony jako młodzieniec o twarzy pozbawionej zarostu ubrany w obszerny, czerwony płaszcz. Nieco z lewej grupa kolejnych apostołów ze św. Pawłem w czerwonym płaszczu na czele. Postaci zwracają się w kierunku grobowca, zaglądając do jego wnętrza. Na dalszym planie kolejni uczniowie Chrystusa pochylający się nad grobowcem oraz wykonujący dynamiczne gesty, m.in. wskazujący na niebo. Wszyscy apostołowie, poza św. Janem Ewangelistą zostali ukazani jako brodaci, dojrzali mężczyźni o twarzach z widocznymi zmarszczkami. Kolorystka obrazu ciemna, ciepła z dominacją brązów i czerni.
obraz

Apostołowie u grobu Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Tablica w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkolistym łukiem nadwieszonym z uskokami, ujęta profilowaną ramą. W górnej partii, w polu łuku znajduje się wpisane w owal, polichromowane godło herbu Szembek, poniżej tekst „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Ad perpetuam rei memoriam / A(nn)o ab Incarnatione D[omi]ni 1781. / Die octava Julii. / Celsissimus Ill(ust)ri(ssi)mus R(enovere)nd(issi)mus D(omi)nus. / Christophorus Comes / SZEMBEK / Epp(iscop)us Uranopolitan(ensis) Coadjutor Ploc(ensis) / Dux Sielun(ensis) etc. Eccl(esi)am hanc Divo Jo/anni CANTIO dicatam solenni ritu Conse/cravit Anniversarium quo ad Officium et / Missam obeundum D(omini)ca prima p(os)t Festum Visita(ti)o / B(EATE) V(IRGINIS) MARIAE statuit et determinavit / Cura R(everendi) Stanislai Petulski huius Eccl(esiasti)cae / Actualis Praebendarii”.
tablica pamiątkowa

Epitafium

Jak cytować?

Andrzej Włodarek, "Epitafium Anny Januszowskiej", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/epitafium-anny-januszowskiej

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności