Zofia św.

Autor opracowania
Kacper Kowalczyk, Maria Działo
Tagi
św. Zofia

Biogram

Święta Zofia żyła w II lub III wieku, według różnych podań pochodziła z Rzymu lub z Mediolanu. Imię Zofia wywodzi się z greckiego słowa „sophia” i oznacza mądrość. Legenda głosi, że poniosła śmierć męczeńską za czasów cesarza Hadriana. Była pobożną wdową, miała trzy córki, które nosiły imiona trzech cnót chrześcijańskich: Wiara, Nadzieja i Miłość. Gdy odmówiła złożenia ofiary pogańskiej bogini Dianie, jej córki zostały skazane na tortury, a następnie zamordowane. W różnych wersjach legend były poddawane licznym torturom, takim jak: biczowanie, gotowanie we wrzącej smole, obcięcie piersi lub kończyn, wrzucenie do rozpalonego pieca, przebicie lub drapanie kończyn ostrymi żelazami, poćwiartowanie, rzucenie psom na pożarcie, otrucie, utopienie, wyrywanie zębów i ścięcie. Sama Zofia według jednej z legend miała umrzeć na grobie swoich córek. Według innej miała umierać siedem razy, za każdym razem ginąc inną męczeńską śmiercią, za co miała otrzymać siedem koron. Dlatego też w ikonografii św. Zofia przedstawiana jest z siedmioma koronami, a jej córki z atrybutami: półkolistym piecem, rusztem i mieczem lub, jak podaje Urszula Janicka-Krzywda: „Wiara z kotłem, w którym ją gotowano w oleju, i rózgami, którymi była bita; Nadzieja z żelaznymi pazurami, którymi ją szarpano; Miłość ze stosem, na który ją wrzucono lub wszystkie z mieczami, którymi je ścięto”. Relikwie św. Zofii znajdują się w bazylice św. Sylwestra w Rzymie. Jej wspomnienie liturgiczne obchodzone jest 30 września, a 1 sierpnia czczona jest wraz z córkami.

Bibliografia

Małkiewiczówna Helena, "O późnośredniowiecznej ikonografii i kulcie św. Zofii z trzema córkami w Małopolsce" , „Folia Historiae Artium” , s. 27-69
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
Szmid Klemens, "Ogród rozkoszny wdzięcznowonnymi kwiatami zasadzony albo Bractwo Zofii Świętej w Krakowie w kościele św. Marka z dawna fundowane […] za staraniem x. Klemensa Szmida zakonu kanonikow regularnych s. Mariae de Metri de Urbe Błogosławionych Męczenników od Pokuty […] do druku podane", Kraków 1756

Jak cytować?

Kacper Kowalczyk, Maria Działo, "Zofia św. ", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/ludzie/zofia-sw

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności