SDM_COVER_PHOTO

Marian Szczurowski

Zawód
malarz
Data urodzenia
1860
Data śmierci
27 lutego 1929
Autor opracowania
Paulina Kluz

Biogram

Marian Szczurowski urodził się w krakowskim Podgórzu. Wykształcenie malarskie zdobył w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie w latach 1876-1884 i 1887-1888. Był uczniem Jana Matejki. Najpewniej miał pracownię malarską w Krakowie, na co wskazują informacje o zakupywaniu jego obrazów w tym mieście. Według nekrologu Mariana Szczurowskiego - „artysta malarz przeżywszy lat 66, po długiej, a ciężkiej chorobie (…) zasnął w Panu dnia 27 lutego 1929 r.”. Na jego podstawie można wnioskować, że malarz urodził się w 1860 lub 1861 roku.
Rozpoznana dotychczas twórczość malarska Szczurowskiego obejmuje tematykę rodzajową, historyczną, religijną oraz portrety. Wśród tych pierwszych rozpoznanych jest kilka przedstawień wsi oraz dziewcząt w strojach ludowych, m.in. „Przycinanie kwiatów” (1910), „Dziewczyna z jagodami” (Muzeum w Bielsku Białej, pocz. XX w.). Znany jest jeden historyczny obraz Szczurowskiego, mianowicie „Tryptyk grunwaldzki” z 1910 roku, który został powielony w grafice przez Zakład Graficzny Franciszka Ksawerego Ziółkowskiego z Pleszewa dla Zakładu Artystyczno-Rzeźbiarskiego Zygmunta Wałaszka zw Krakowie. Zachowała się niewielka ilość portretów autorstwa tego malarza, przykładowo w zbiorach Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, gdzie znajdują się dwa konterfekty rzemieślników i członków cechu zbiorowego - Fryderyka Schuha i Ludwika Szklarskiego.
Najwięcej rozpoznanych dzieł malarza obejmuje tematykę religijną. W samym Krakowie udało się odnaleźć jego sygnowane obrazy w zbiorach sióstr albertynek („Brat Albert wśród ubogich”), w kościołach misjonarzy pw. Nawrócenia św. Pawła („Św. Teresa od Dzieciątka Jezus”) oraz pw. Św. Wincentego à Paulo („Głowa Chrystusa”, 1925), a także w świątyni św. Józefa na Podgórzu („Św. Józef z Dzieciątkiem na tle panoramy Krakowa”, 1908) czy w zbiorach klasztornych bonifratrów („Św. Jan Boży”) oraz franciszkanów („Głowa Chrystusa”). Szczurowski realizował również liczne prace malarskie do małopolskich kościołów, obejmujące wykonanie obrazów ołtarzowych oraz polichromii. Największy zbiór jego prac udało się zidentyfikować w kościele św. Klemensa w Trzemeśni, gdzie w 1910 roku wykonał niemal cały wystrój malarski tej świątyni, tj. obrazy do trzech ołtarzy („Św. Antoni Padewski” , „Św. Augustyn” , „Św. Katarzyna Aleksandryjska”, „Św. Józef z Dzieciątkiem”, „Św. Sebastian”) oraz polichromię (sceny figuralne na ścianach i stropie nawy - „Św. Jakub z aniołem”, „Św. Izydor Oracz”, „Św. Stanisław Kostka”, „Św. Kazimierz Jagiellończyk”, „Św. Stanisław z Piotrowinem”, „Św. Jan Kanty”, Św. Klemens”; na balustradzie chóru muzycznego - Dawid). W tym samym roku zrealizował również szeroko zakrojone prace malarskie w świątyni w Kozłowie k. Miechowa, gdzie wykonał polichromię (sceny na sklepieniu i w nawie - Wniebowzięcie, św. Alojzy Gonzaga, św. Stanisłaa Kostka, św. Kazimierz i św. Antoni Padewski; na balustradzie chóru - Dawid i św. Cecylia) oraz obrazy ołtarzowe („Przemienienie Pańskie, „św. Izydor Oracz). Sygnowane prace Szczurowskiego znajdują się również w kościołach w Gdowie (Najświętsze Serce Jezusa), w Zembrzycach (Matka Boska przekazująca szkaplerz św. Szymonowi Stockowi), w Ślemieniu (Św. Franciszek obejmujący Chrystusa na krzyżu), w Wierzchosławicach (Pieta), w Jangrocie (Św. Stanisława Kostki, Św. Alojzy Gonzaga, 1900) i w Górce Duchownej (kopia obrazu Matki Boskiej Pocieszenia, 1927). Według źródeł wykonał również niezachowany dziś obraz Matki Boskiej Anielskiej do świątyni w Zawoi (1920). W 1920 roku Szczurowski razem z Teodorem Pitalem z Myślenic odnowili dekorację malarską w kaplicy Matki Boskiej w kościele parafialnym w Myślenicach. Można się domyślać, że znaczna część jego obrazów zachowana jest również w zbiorach prywatnych.

Bibliografia

Wiśniewski Jan, "Dekanat miechowski", Radom 1917
Wiśniewski Jan, "Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w Olkuskiem", Marjówka Opoczyńska 1933
"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016
"Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. 4: Miasto Kraków, cz. 5: Kazimierz i Stradom. Kościoły i klasztory, 2", Warszawa 1994
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 4: Miasto Kraków, cz. 2: Kościoły i klasztory śródmieścia, z. 1", Warszawa 1971
"Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. 4: Miasto Kraków, cz. 8: Kleparz. Kościoły i klasztory", Warszawa 2000
Czermińska Serafina, "Wanda Malczewska (1822-1896)" , „Nasza Przeszłość” , s. 121-177
Jeleniewska-Ślesińska Jadwiga, Ślesiński Władysław, Załuski Andrzej (oprac.), "Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie 1816-1895", Wrocław 1959

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Biblioteka Jagiellońska, 224651 V Sz 14: Marjan Szczurowski artysta malarz przeżywszy lat 66, [...] zasnął w Panu dnia 27 lutego 1929 r. [...], Kraków 1929.

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Marian Szczurowski", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/ludzie/marian-szczurowski

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności