Kościół drewniany, konstrukcji zrębowej, orientowany, na rzucie krzyża łacińskiego, jednonawowy, z prostokątnym zamkniętym wielobocznie prezbiterium, przy którym murowana prostokątna zakrystia i skarbczyk; w ramionach krzyża od północy murowana kaplica grobowa (1622 r.), od południa drewniana kaplica oraz przy części zachodniej drewniana kruchta. Wewnątrz stropy, w kaplicy północnej sklepienie krzyżowe z lunetami, w zakrystii i skarbczyku kolebkowe z lunetami. Dach jednokalenicowy, dwuspadowy, z wieżyczką na sygnaturkę. Od zachodu i z prezbiterium do zakrystii odrzwia z dekoracyjnymi nadprożami. Wzniesiony w 1553 roku z inicjatywy proboszcza Jakuba Biskupca, przez małopolski warsztat ciesielski. W 1622 roku wzniesiono murowaną kaplicę grobową od północy i zakrystię ze skarbczykiem. W latach 1878-1879 nawa przedłużona ku zachodowi.
Kościół drewniany o konstrukcji zrębowej; orientowany, jednonawowy, z węższym, zamkniętym wielobocznie prezbiterium, przy którym od północy skarbiec, od południa zakrystia; przy nawie od południa i zachodu kruchty. Wzniesiony w 1748 roku przez małopolski warsztat ciesielski, konsekrowany w 1757 roku.
Kościół św. Mikołaja w Czulicach został wybudowany w 1547 roku. Należy do lokalnej odmiany kościołów „gotyckich” w Małopolsce około połowy XVI wieku. Stanowi jeden z licznych przykładów rozwiązania zrywającego z zasadą wspólnego nakrycia budowli jednym dachem o jednej kalenicy nad nawą i prezbiterium. Interesującym elementem architektonicznym świątyni są portale zamknięte łukiem w „ośli grzbiet”, zwłaszcza portal południowy ozdobiony arkadowaniem i datą budowy kościoła. Do najstarszych dzieł sztuki z wyposażenia świątyni należą: płyta epitafijna domniemanego fundatora Jana Czulickiego z XV wieku osadzona w posadzce prezbiterium, a także gotycka rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem z ostatniej ćwierci XIV wieku, obecnie znajdująca się w Muzeum Archidiecezjalnym w Krakowie. Drugi ważny zabytek, obecnie przechowywany poza świątynią w Czulicach to obraz przedstawiający trzech św. Janów (Ewangelistę, Chrzciciela oraz Jałmużnika), który znajduje się w skarbcu Bazyliki Mariackiej. Obecne wyposażenie kościoła stanowią barokowe ołtarze, w których umieszczone są dzieła krakowskich malarzy: Teodora Stachowicza i Kazimierza Mołodzińskiego.
Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Biórkowie Wielkim powstał w 1633 roku. Sufragan krakowski Mikołaj Oborski konsekrował świątynię 25 lipca 1663. Wieża znajdująca się od strony zachodniej kościoła została dobudowana w XVIII wieku. Wyposażenie kościoła (ołtarz główny i ołtarze boczne) zostały ufundowane przez ks. Walentego Bańkowskiego proboszcza parafii w latach 1777-1801. W kościele w Biórkowie nie występują już rozwiązania typowe dla kościołów gotyckich i późnogotyckich. Według Mariana Korneckiego stanowi to krok wstecz ku rozwiązaniom prymitywniejszym o mniejszej odporności. Kościół nie stanowi już zatem przykładu drewnianego kościoła późnogotyckiego, lecz przybiera nowe formy odpowiadające gustom kolejnej epoki.
Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Paczółtowicach jest budowlą o skromnych rozmiarach i formach architektonicznych. Drewniana, jednonawowa świątynia z kwadratową wieżą w fasadzie to zapewne drugi kościół wzniesiony w tym miejscu. Poprzedni, również drewniany, istniał przed 1335 rokiem, a wybudowano go z fundacji rycerskiego rodu Toporczyków. Budowlę stojącą do dziś wzniesiono około 1515 roku. Wieżę dobudowano w 1528 roku. Nie jest znana osoba fundatora obiektu. Najprawdopodobniej był to jeden z przedstawicieli rodziny Paczółtowskich, którzy do 1529 roku były właścicielami Paczółtowic. Na szczególną uwagę zasługuje bogate wyposażenie świątyni pochodzące z różnych epok. Ze średniowiecznego wyposażenia kościoła zachowały się późnogotycki krucyfiks umiejscowiony pierwotnie na belce tęczowej, obraz Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej obecnie umieszczony w barokowym ołtarzu głównym oraz eksponowane po jego bokach obrazy św. Katarzyny i św. Barbary (na awersach) oraz archanioła Gabriela i Matki Boskiej (na rewersach). Pierwotnie obrazy te stanowiły samodzielny tryptyk przeznaczony do ustawienia na ołtarzu. Powstał on w latach 1460-1470 w warsztacie anonimowego, krakowskiego malarza. Do zabytków z pierwszej połowy XVI wieku należą chrzcielnica wykonana z brązu w 1533 roku oraz dzwon z 1535 roku zawieszony obecnie w nowej, współczesnej dzwonnicy usytuowanej na terenie dawnego cmentarza kościelnego, a także okute blachą drzwi z prezbiterium do zakrystii. Pozostałe wyposażenie kościoła to dzieła głównie barokowe powstałe w XVII i XVIII wieku. Ołtarz główny z czarnego wapienia dębnickiego (tzw. czarnego marmuru dębnickiego) wzniesiono na początku XVII wieku prawdopodobnie z fundacji ówczesnych właścicieli wsi – Elżbiety z Czerskich (zm. 1617) i jej męża Stanisława Tarnowskiego herbu Rola (zm. 1606). W okresie baroku mensa ołtarza głównego otrzymała antepedium z czarnego marmuru dębnickiego, wykonane zapewne w połowie XVII wieku przez Wojciecha lub Jacka Zielaskiego – kamieniarzy związanych z pobliskim kamieniołomem w Dębniku. W wschodnich narożnikach nawy kościoła znajdują się dwa barokowe ołtarze o analogicznej strukturze wzniesione przed 1728 rokiem. Od strony północnej jest to ołtarz św. Józefa. Południowo-wschodni narożnik nawy zajmuje ołtarz św. Joachima i Anny. Co najmniej od pierwszej połowy XIX wieku w kościele znajduje się czwarty ołtarz – manierystyczne retabulum św. Mikołaja. Według tradycji oraz starszych opracowań trafiło ono do świątyni paczółtowickiej z katedry na Wawelu. Informacje te nie znajdują jednak potwierdzenia źródłowego. Osiemnastowieczne wyposażenie świątyni dopełnia ambona z konfesjonałem umieszczona na północnej ścianie prezbiterium z pierwszej ćwierci XVIII wieku (przed 1728) oraz prospekt organowy z tego samego czasu. Do najcenniejszych zabytków malarstwa zachowanych w paczółtowickim kościele należy obraz wotywny przedstawiający Chrystusa oczekującego na mękę w otoczeniu Matki Boskiej Bolesnej, św. Stanisława i św. Szczepana pochodzący z początku XVI wieku (około 1510-1515) wykonany w warsztacie małopolskim, prawdopodobnie przez krakowskiego malarza Marcina Czarnego lub jego syna Mikołaja. Do cennych obrazów zalicza się także przedstawienie patrona kamieniarzy – papieża Klemensa I z 1741 roku, a także obrazy przedstawiające Chrystusa w Tłoczni Mistycznej z drugiej połowy XVII wieku oraz ukrzyżowanie z Marią i św. Janem Ewangelistą z przełomu XVII i XVIII wieku powiększone, przemalowane i na nowo oprawione w drugiej połowie XVIII wieku. W kruchcie świątyni zobaczyć można grupę niewielkich barokowych figur przedstawiających różnych świętych. Ich autorstwo ani pochodzenie nie są ustalone. Osobną grupę zabytków z drugiej połowy XVII wieku stanowią obiekty wykonane z tzw. czarnego marmuru dębnickiego. Należą do nich lichtarz na paschał, wspomniane wyżej antepedium ołtarza głównego, lawaterz w zakrystii, grawerowana tablica z inwokacją do Matki Boskiej oraz grupa epitafiów umieszczonych w zachodnim odcinku muru otaczającego świątynię m.in. epitafium Adama Negowicza – kamieniarza i darczyńcy świątyni, które przed 1747 rokiem znajdowało się wewnątrz kościoła. Wspomniane obiekty zostały wykonane w warsztacie kamieniarzy-grawerów z pracującej w Dębniku rodziny Zielaskich.
Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny, którego budowę rozpoczęto w 1511 roku stanowi jeden z najwybitniejszych przykładów grupy późnogotyckich świątyń drewnianych na terenie południowej Małopolski zachowany w niezmienionej pierwotnej architekturze. Jest modelowym przykładem gotyckiego wariantu zrealizowanego według systemu więźbowo-zaskrzyniowego. Samo ukształtowanie bryły i detal architektoniczny przejawiają już w pewnym stopniu gotyckie cechy stylowe, o czym świadczą zastosowane w nim strzeliste proporcje oraz gotyckie elementy architektoniczne, wyróżniające się zwłaszcza w partii: ostrego łuku tęczy, obramień portali i okien zamkniętych łukiem ostrym lub w tzw. „ośli grzbiet” oraz ozdobnego profilowania detalu ciesielskiego.
Kościół w Racławicach stanowi zarazem wyjątkowy zasób wyposażenia artystycznego wnętrza, które odpowiada przemianom sztuki europejskiej od gotyku po czasy nowożytne. Znaczne wartości historyczne i artystyczne posiadają przede wszystkim gotyckie rzeźby i fragmenty tryptyków, a także barokowe ołtarze pochodzące z wystroju wnętrza świątyni.
Celem zorganizowania wycieczki skontaktuj się z parafiami
Adres
Paczółtowice 14
Krzeszowice 32-065
Telefon 12 282 90 91
Adres e-mail kancelaria@parafiapaczoltowice.pl
Adres
Czulice 31
32‑010 Kocmyrzów
Telefon 12 387 19 66
Adres
Racławice 54
32-049 Przeginia
Telefon 12 282 93 85
Adres e-mail jacmiode@poczta.onet.pl
Strona www http://www.raclawiceparafia.pl
Adres
ul. św. Wojciecha 83
32-085 Modlnica
Telefon 012 419 20 15
Adres e-mail parafiamodlnica@gmail.com
Strona www http://www.modlnica.pl
Adres
św. Jakuba 107
32-091 Michałowice
Telefon 12 388 50 57
Adres e-mail wieclawice@swjakub.pl
Strona www swjakub.pl