Jacek Augustyn Łopacki

Biogram

Jacek Augustyn Łopacki urodził się 28 stycznia 1690 i był synem Jacka Łopackiego i Elżbiety z Kenców. Jego ojciec profesor medycyny i rektor Akademii Krakowskiej był również wieloletnim rajcą. Studia filozoficzne odbył w Krakowie, uzyskując w 1709 roku doktorat z filozofii. Naukę kontynuował w Bolonii i Padwie, gdzie otrzymał dyplom i stopień doktora medycyny w 1711 roku. Następnie odbył praktykę w szpitalu Ducha Świętego w Rzymie. Dokształcał się tam w anatomii, chirurgii i medycynie praktycznej. W 1715 roku uzyskał zezwolenie na prowadzenie praktyki lekarskiej w Państwie Kościelnym. Przez następne trzy lata pełnił stanowisko asystenta naczelnego lekarza papieskiego Giovaniego Maria Lancisiego. Wówczas związał się z dworem Marii Kazimiery, wdowy pod Janie III Sobieskim, sprawując opiekę nad królewiczem Aleksandrem. Jego pacjentami byli czołowi przedstawiciele ówczesnej arystokracji, członkowie kurii rzymskiej, w tym kardynałowie Santi della Rovere, Giuseppe Maria Tomassi oraz Michelangelo Conti – późniejszy papież Innocenty XIII. W 1718 roku wrócił do Krakowa, gdzie kontynuował praktykę lekarską. Mimo obejmowania kolejnych beneficjów kościelnych (kanonik krakowski, sandomierski, proboszcz w Popradzie na Spiszu) i niespodziewanej nominacji na stanowisko archiprezbitera kościoła Mariackiego w 1723 roku nie przerwał praktyki lekarskiej, przyjmując stale pacjentów, szczególnie ubogich. Jako archiprezbiter kościoła Mariackiego nadzorował i częściowo finansował prace nad późnobarokową renowacją świątyni, w efekcie której wymieniono większość wcześniejszego wyposażenia. W latach 1731–1760 sprawował nadzór nad modernizacją katedry na Wawelu. Doradzał w sprawach artystycznych krakowskim bernardynkom oraz norbertankom w Imbramowicach. Niemały był udział finansowy Łopackiego w odbudowie wikarówki kościoła Mariackiego i kościoła w Skawinie oraz w budowie kościoła parafialnego w Morawicy i wikarówki wraz z domem dziekańskim w Sandomierzu. Należał niewątpliwie do najwybitniejszych osobowości w życiu artystycznym Krakowa, niemniej jednak, doświadczenia włoskie i medyczne wykształcenie determinowały całe życie zasłużonego archiprezbitera. Pełnił funkcję starszego Arcybractwa Miłosierdzia, ufundował szpital dla chorych zrzeszonych w bractwie św. Łazarza. Wizytował i reformował inne krakowskie szpitale, a jego uwagi są dotychczas bezcennym źródłem wiedzy na temat szpitalnictwa w osiemnastowiecznym Krakowie. Wyjątkową inicjatywą u progu oświecenia było przekazanie swego prywatnego księgozbioru radzie miejskiej w intencji, aby stał się on zalążkiem biblioteki miejskiej. Łopacki zmarł w 1761 roku i został pochowany na cmentarzu przy kościele Mariackim. Upamiętnia go wysokiej klasy artystycznej nagrobek na zewnętrznej ścianie kaplicy Chrystusa Ukrzyżowanego oraz epitafium w prezbiterium kościoła. Ponadto jego wizerunek przywołują liczne portrety w sali posiedzeń Arcybractwa Miłosierdzia i w zakrystii kościoła Mariackiego.

Bibliografia