SDM_COVER_PHOTO

Krzysztof św.

Inne formy nazwiska
Christoforos
Data śmierci
250
Miejsce śmierci
Samon (Licja)
Autor opracowania
Paulina Kluz

Biogram

Krzysztof pochodził z prowincji rzymskiej Licja w Małej Azji. Urodził się na początku III wieku. Zginął śmiercią męczeńską około 250 roku w okresie rządów cesarza Decjusza. Niemal nic nie wiadomo na jego temat. Na podstawie etymologii jego imienia Christoforos - niosący Chrystusa, powstała legendarna biografia świętego. Według niej święty miał na imię Reprobus (Odrażający) i pochodził z plemienia kynocefalów, dlatego jego głowa podobna była do psiej, był również nadzwyczaj silnym olbrzymem. Zdecydował oddać się służbie najpotężniejszemu panu. Pierwsze służył władcy swojej krainy, lecz okazało się, że ten boi się szatana, dlatego oddał się służbie szatanowi. Kiedy dowiedział się, że ten ostatni boi się Chrystusa, postanowił służyć Jemu. Przyjął chrzest od pustelnika i poznał naukę chrześcijan. Za jego radą zamieszkał nad rzeką Jordan, w której płytszej części przenosił na barkach podróżnych. Pewnego razu dziecko poprosiło go o przeniesienie na drugi brzeg. Olbrzyma zdziwił jego ogromny ciężar, który go przytłoczył. Zapytał dziecko kim jest, ono zaś odpowiedziało "Jam jest Jezus, twój Zbawiciel. Dźwigając Mnie, dźwigasz cały świat". Od tego wydarzenia Reprobusowi nadano imię Krzysztof, otrzymał też zapowiedź męczeńskiej śmierci. Chrystus miał przywrócić świętemu ludzki wygląd.

Kult św. Krzysztofa rozwijał się od V wieku. Święty został zaliczony do grona Czternastu Świętych Wspomożycieli. Jest patronem podróżnych, pielgrzymów, flisaków, marynarzy, tragarzy i kierowców. W tradycji ludowej jego wstawiennictwo chroniło przed zarazą, suszą i rychłą śmiercią. Wspomnienie św. Krzysztofa w Kościele katolickim przypada 25 VII.

Święty Krzysztof przedstawiany był w sztuce wschodniej i zachodniej. W ikonografii ukazywany był jako męczennik, wojownik chrześcijański, mężczyzna z plemienia kynocefalów (o psiej głowie) oraz jako olbrzym niosący Dzieciątko Jezus na barkach, często przechodzący przez rzekę na tle pejzażu. Jego atrybutem był kij lub laska pielgrzymia. Znacznie rzadziej ukazywano sceny z życia św. Krzysztofa lub jego męczeństwa (bity żelazną laską, siedzący na ruszcie w rozpalonym hełmie, odmowa oddania czci bożkom pogańskim, ścięcie).

Bibliografia

Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
Zaleski Wincenty, "Święci na każdy dzień", Warszawa 1989
Swastek Józef, Krasucka Beata, "Krzysztof" , [w:] "Encyklopedia katolicka, t. 10" , Lublin 2004 , s. kol. 3-kol. 5

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Krzysztof św. ", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/ludzie/krzysztof-sw

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności