Idzi św.

Biogram

Święty opat Idzi z Saint-Gilles urodził się około 640 roku w Atenach, a zmarł między 720 a 725 rokiem. Pochodził z zamożnej rodziny. Po śmierci rodziców rozdał majątek potrzebującym i udał się do Marsylii w towarzystwie swojego przyjaciela Weredoniusza. Zamieszkał nad rzeką Gard, gdzie prowadził życie kontemplacyjne i pomagał okolicznej ludności. Został uznany za cudotwórcę i był otaczany nadmierną czcią, przez co schronił się w pustelni nad rzeką Rodan. Tam spotkał go król Wizygotów Wamba i przystał na prośbę św. Idziego zgodził się ufundować klasztor. Założone opactwo nazwano „Saint-Gilles” od imienia świętego. Święty Idzi był w średniowieczu jednym z najpopularniejszych świętych, a Saint-Gilles położone na szklaku handlowym i w drodze do Santiago de Compostela – znaczącym miejscem pątniczym. W Polsce kult św. Idziego znany był od drugiej połowy XI wieku, zwłaszcza po narodzinach Bolesława Krzywoustego (1085), które rodzice Władysław Herman i Judyta mieli wymodlić u tego orędownika. Jako wotum dziękczynne Władysław Herman ufundował kościół pod wezwaniem św. Idziego w Krakowie. Największa ilość świątyń pod wezwaniem tegoż powstała po 1085 roku i w XII wieku. Centralnym sanktuarium świętego w Polsce jest kościół w Mikorzynie koło Kępna, gdzie znajduje się łaskami słynąca figura św. Idziego. W ikonografii przedstawiany jest zwykle jako opat benedyktyński w średnim wieku z krótkimi włosami i długą brodą. Do jego atrybutów należą łania i strzała. Najstarsze przedstawienie św. Idziego (z XI w.) znajduje się w dolnym kościele San Clemente w Rzymie. W średniowieczu przedstawiano świętego w stroju pontyfikalnym i z pastorałem oznaczającym godność opata oraz z księgą reguły w dłoni. Z kolei w sztuce włoskiej wyobrażano go trzymającego w ręce lilię odnoszącą się do włoskiego tłumaczenia imienia Idzi. Od XV wieku przeważają wizerunki św. Idziego ubranego w biały habit z księgą i strzałą w dłoni lub strzałą przeszywającą pierś. Inne przedstawienia ukazują świętego jako eremitę modlącego się w pustelni. Z kolei cykle ilustrujące sceny z życia świętego, oparte na „Złotej legendzie” Jakuba de Voragine, realizowano głównie we włoskim i francuskim malarstwie monumentalnym.

Bibliografia