Piotr z Radolina Wysz
Inne formy nazwiska
Piotr Radoliński
Zawód
biskup krakowski
Data urodzenia
1354
Data śmierci
30 września 1414
Miejsce śmierci
Poznań
Autor opracowania
Piotr Kołpak
Biogram
Piotr z Radolina herbu Leszczyc zwany Wyszem pochodził ze zubożałej rodziny osiadłej na pograniczu Wielkopolski i Kujaw. Studia prawnicze w Padwie rozpoczął jeszcze przed 1378 rokiem, jednak dopiero 3 kwietnia 1386 został wypromowany na doktora dekretów, a niebawem uzyskał doktorat obojga praw. Rok później zasilił służbę dworską króla polskiego Władysława Jagiełły, od razu stając się jednym z najważniejszych królewskich prawników. Udał się do kurii papieskiej jako wysłannik królewski w sprawie ponawiających się ataków na ważność małżeństwa Jadwigi i Jagiełły i wówczas wstąpił na służbę papieską, pełniąc najpierw funkcję referendarza, a od 1389 roku nuncjusza i kolektora generalnego dochodów papieskich w diecezjach polskich i węgierskich. W 1390 roku znowu widać go na dworze królewskim jako jednego z dyplomatów w sporze polsko-krzyżackim, a od początku 1391 roku jako kanclerza dworu Jadwigi. 5 lutego 1392, po śmierci Jana Radlicy, z woli królewskiej pary Piotra Wysza wybrano na biskupstwo krakowskie. Postanowienia synodów diecezjalnych z lat 1394, 1396 i 1408 świadczą o dużej uwadze, jaką hierarcha przywiązywał do wzmocnienia dyscypliny duchowieństwa diecezjalnego. Jednocześnie usiłował podnieść poziom intelektualny kapłanów oraz twardo stał na straży dóbr biskupich. Uprosił królową Jadwigę o fundację kolegium psałterzystów, którzy swoim śpiewem mieli odtąd uświetniać katedralne nabożeństwa. W 1397 roku sprowadził do krakowskiego kościoła Na Piasku karmelitów, z kolei w 1405 roku wspólnie z królem powierzył kanonikom regularnym laterańskim kościół Bożego Ciała w podkrakowskim Kazimierzu. W 1409 roku Piotr został wysłannikiem króla i Uniwersytetu Krakowskiego na sobór w Pizie. Po jego zakończeniu w towarzystwie opata tynieckiego Mścisława udał się na pielgrzymkę do Ziemi Świętej. W drodze powrotnej zachorował, a podane mu w Wenecji lekarstwo miało spowodować chorobę umysłową hierarchy, przez którą po kilku latach załamała się jego kariera polityczna. W rezultacie, zapewne wskutek intrygi, na początku 1412 roku Jagiełło wystąpił do papieża o przeniesienie chorego umysłowo Piotra Wysza na biskupstwo poznańskie – niewymagające rzekomo zbyt dużej sprawności intelektualnej. Hierarcha zmarł wkrótce po tych wydarzeniach, w 1414 roku, i został pochowany w katedrze poznańskiej.
Literatura
Trawkowski Stanisław, Piotr z Radolina, w: PSB, t. 26, s. 422-428
Dzieła związane z osobą
Jak cytować?
Piotr Kołpak, "Piotr z Radolina Wysz ", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/ludzie/piotr-z-radolina-wysz