Mateusz Ewangelista św.

Biogram

Święty Mateusz był jednym z Dwunastu Apostołów. Przed powołaniem na ucznia Chrystusa najprawdopodobniej mieszkał w Kafarnaum, gdzie pracował jako celnik. W Ewangeliach św. Marka oraz św. Łukasza nawrócony celnik nazywany jest Lewim, dlatego też utożsamia się go jako tą samą osobę. Nie są znane dokładne okoliczności śmierci św. Mateusza. Uważa się, że poniósł on śmierć męczeńską w Etiopii lub został ścięty mieczem w Persji. Według legend, których również zachowało się niewiele, św. Mateusz miał ujarzmić dwa smoki czarnoksiężników w Etiopii. Tam także miał pozostać biskupem przez 33 lata, wskrzesić syna królewskiego, a także uratować córkę królewską Ifigenię przed wymuszanym na niej małżeństwie.

W ikonografii św. Mateusz przedstawiany jest jako brodaty mędrzec z siwymi i kręconymi włosami oraz brodą. Zwykle ubrany jest w długie szaty typowe dla apostołów, choć czasem w scenach sprzed powołania na ucznia Chrystusa ukazany jest w antykizującym stroju celnika z sakiewką pieniędzy. Jego głównym atrybutem jest symbol uskrzydlonego człowieka w nawiązaniu do Ewangelii, której jest autorem, opisującej genealogię Chrystusa. Święty Mateusz, jako autor Ewangelii jest również ukazywany z przyborami pisarskimi: piórem, kałamarzem, księgą lub zwojem pergaminu. Rzadziej jego atrybutami są: halabarda, miecz, kamień lub torba podróżna.

W Polsce znajduje się około 35 parafii pod wezwaniem św. Mateusza. W obrzędowości ludowej w dniu św. Mateusza wróżono o nadejściu zimy: „Gdy święty Mateusz w śniegu przybieżał, będzie po pas całą zimę leżał”, „Święty Mateusz dodaje chłodu i raz ostatni podbiera miodu”. W Kościele katolickim święto św. Mateusza obchodzone jest 21 września.

Bibliografia