Józef św. Kalasanty

Biogram

Józef Kalasanty urodził się 31 lipca 1556 w Peralta de la Sad. Studiował filozofię i prawo na uniwersytecie w Léridzie, zaś teologię na uniwersytecie w Walencji, gdzie uzyskał doktorat. Święcenia kapłańskie przyjął w 1583 roku. W pierwszych latach kapłaństwa pełnił różne funkcje w Urgel, Ortonedzie, Claverol i Tremp. W 1592 roku udał się do Rzymu. Najpewniej od 1595 roku działał w Arcybractwie 12 Apostołów, pracując z biedotą miejską. W 1597 roku otworzył przy kościele św. Doroty na Zatybrzu bezpłatną, publiczną, codzienną szkołę dla wszystkich z elementarnym nauczaniem. Z inicjatywy Józefa Kalasantego papież Klemens VIII powołał stowarzyszenie przekształcone w 1617 roku w zgromadzenie zakonne, a następnie w 1621 w zakon kleryków regularnych o nazwie Zakon Kleryków Regularnych Ubogich Matki Bożej Szkół Pobożnych (Ordo Clericorum Regularium Pauperum Matris Dei Scholarum Piarum), zwanych pijarami. Józef został dożywotnim generałem zakonu. Zajmował się zakładaniem kolejnych szkół we Włoszech, na Morawach, Węgrzech i w Polsce. Szybko rozwijający się zakon przeżył kryzys. Kalasanty w 1642 roku został postawiony przed Kongregacją Świętego Oficjum, a papież Innocenty X zredukował zgromadzenie do rangi stowarzyszenia bez ślubów. Wkrótce Józef Kalasanty zmarł – 25 sierpnia 1648 w Rzymie.
Jego działalność przyczyniła się do rozwoju systemu edukacji, zrewolucjonizowania programu nauczania oraz ograniczenia stosowania kar cielesnych. Święty jest autorem m.in. konstytucji pijarów i katechizmu dla dzieci. Jego relikwie znajdują się w kościele św. Pantaleona w Rzymie. Został beatyfikowany przez Benedykta XIV w 1748 roku, a kanonizowany przez Klemensa XIII w 1767 roku. Papież Pius XII w 1948 roku ogłosił go opiekunem chrześcijańskich szkół ludowych.

W ikonografii św. Józef Kalasanty przedstawiany jest jako dojrzały mężczyzna lub starzec w czarnej sutannie i birecie. Jego atrybutem jest lilia. Towarzyszą mu również kapelusz kardynalski, mitra i infuła jako znak odrzuconych godności kościelnych. Pojawia się również w przedstawieniach wizji lub adoracji Marii z błogosławiącym Dzieciątkiem.

Bibliografia