Adam Stefan Sapieha urodził się 14 maja 1867 w Krasiczynie jako najmłodszy syn Adama Stanisława i Jadwigi z Sanguszków. Po uzyskaniu matury w lwowskim gimnazjum rozpoczął studia prawnicze, które realizował w Wiedniu, a następnie w Krakowie. Chwilowo uczył się również w Instytucie Katolickim w Lille, gdzie podjął decyzję o wstąpieniu do seminarium (równolegle studiował teologię na uniwersytecie jezuickim w Innsbrucku). W 1893 roku został wyświęcony we Lwowie przez metropolitę Jana Puzynę (jego pierwszą parafią był Jazłowiec koło Buczacza na Podolu). Dużą rolę w życiu młodego duchownego ciągle odgrywało wykształcenie akademickie. Jeszcze przed trzydziestym rokiem życia obronił w Rzymie doktorat z prawa kanonicznego. W papieskiej Akademii Szlacheckiej studiował również stosunki dyplomatyczne. Uzyskawszy wszechstronne przygotowanie do sprawowania ważnych urzędów, miał okazję je wykorzystać już w 1906 roku, kiedy został mianowany szambelanem papieża Piusa X. Po śmierci kardynała Jana Puzyny w 1911 roku Sapiehę obrano biskupem krakowskim. Jako ordynariusz służył najbardziej potrzebującym, poświęcając im swój czas i organizując niezbędną pomoc humanitarną i materialną (z czasem dorobił się przydomku Wielkiego Jałmużnika). W czasie pierwszej wojny światowej założył Komitet Pomocy dla Dotkniętych Klęską Wojny. Po wyniszczającym konflikcie zbrojnym w Zakopanem erygował szpital dziecięcy, a w Witkowicach przytułek dla niewidomych. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wzywał do zaangażowania się obywateli w odbudowę odrodzonej ojczyzny, pełniąc w latach 1922-1923 funkcję senatora z list Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej. W swojej politycznej postawie pozostawał stanowczy i niezależny, mając odwagę przeciwstawiać się władzy świeckiej w wielu sprawach, czego najlepszym przykładem był tzw. konflikt wawelski (przeniesienie sarkofagu Józefa Piłsudskiego z krypty św. Leonarda do krypty Srebrnych Dzwonów w katedrze wawelskiej). Gdy w czasie drugiej wojny światowej prymas August Hlond był poza granicami kraju, arcybiskup Adam Sapieha stał się faktycznym przywódcą polskiego Kościoła. W trakcie okupacji niemieckiej ponownie działał na rzecz najbiedniejszych, angażując się w działalność humanitarną Rady Głównej Opiekuńczej oraz Obywatelskiego Komitetu Pomocy. Po powrocie kardynała Augusta Hlonda do kraju w 1945 roku przekazał mu władzę prymasowską, otrzymując w następnym roku kapelusz kardynalski od papieża Piusa XII. Był równie stanowczy wobec władz komunistycznych, wypowiadając w 1947 roku pamiętne słowa: „Nie ustąpiłem Niemcom, tym bardziej nie ustąpię teraz” (swoją postawą zapracował sobie na kolejny przydomek – Książę Niezłomny). Po śmierci prymasa Hlonda w 1948 roku wspierał doświadczeniem jego następcę, arcybiskupa Stefana Wyszyńskiego. W okresie stalinizmu Sapieha był pod stałą obserwacją Urzędu Bezpieczeństwa. Zmarł 23 lipca 1951. W jego pogrzebie uczestniczyły tłumy. Prymas Wyszyński pochował kardynała Sapiehę pod konfesją św. Stanisława w katedrze Wawelskiej.
Artur Karpacz, "Adam Stefan Sapieha", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/ludzie/adam-stefan-sapieha