Kajetan Sołtyk

Biogram

Kajetan Sołtyk urodził się w 1715 roku w Chwałowicach jako syn kasztelana lubelskiego Józefa i Konstancji z Drzewickich. Średnie wykształcenie zdobył w szkołach jezuickich. Dzięki protekcji prymasa Teodora Potockiego w 1731 roku dostał swoje pierwsze beneficjum, czyli kanonię łowicką. Rok później przyjął niższe święcenia w Łowiczu z rąk stryja Macieja, biskupa sufragana chełmskiego. W 1735 roku wyjechał do Rzymu, gdzie po trzech latach uzyskał doktorat obojga praw na uniwersytecie La Sapienza i przyjął święcenia kapłańskie. W 1749 roku uzyskał święcenia biskupie oraz tytuł koadiutora biskupa kijowskiego Samuela Ożgi. Po jego śmierci w 1756 roku został ordynariuszem diecezji. Jeszcze w 1753 roku zainicjował proces przeciwko 33 żydom oskarżonym o mord rytualny. W jego wyniku śmierć poniosło 11 osób. W 1759 rok wstąpił na krakowski tron biskupi. Przebywał jednak głównie w Warszawie, gdzie prowadził wystawne życie dworskie. Podczas bezkrólewia był jednym z głównych członków stronnictwa królewskiego i zagorzałym przeciwnikiem Czartoryskich. Stanowczo sprzeciwiał się narzuconemu przez Rosję projektowi równouprawnienia dysydentów. W konsekwencji w czasie tzw. sejmu Repninowskiego w 1767 roku wraz z innymi opozycjonistami został pojmany przez wojska rosyjskie i ostatecznie wywieziony do Kaługi, gdzie przebywał aż do stycznia 1773 roku. Po powrocie do Rzeczpospolitej biskup przeniósł się do Krakowa, gdzie przez rok oddawał się rozrywkom, a następnie całkowicie wycofał się z życia publicznego. Pod koniec 1781 roku ponownie zaangażował się w sprawy diecezji i wszedł w głośny spór z reformującym Uniwersytet Krakowski Hugonem Kołłątajem i wspierającą go kapitułą. Niebezpodstawnie oskarżony o chorobę umysłową został odsunięty od zarządu diecezją. Resztę życia spędził ubezwłasnowolniony w pałacu w Kielcach. Zmarł w 1788 roku.

Literatura

Czeppe M., Sołtyk Kajetan h. własnego, w: PSB, Warszawa-Kraków 2000, t. 40, s. 386-404.

Prokop K., Poczet biskupów krakowskich, Kraków 1999, s. 200-205.

Bibliografia