Jan Aleksander Lipski

Biogram

Jan Aleksander Lipski urodził się w 1690 roku w Olszynie jako syn Wacława i Barbary z Miaskowskich. Średnie wykształcenie zdobył w kolegium jezuickim w Kaliszu. W 1711 roku przyjął niższe święcenia, a następnie podjął studia w Rzymie, gdzie w 1717 roku otrzymał doktorat. W tym samym roku prymas Stanisław Szembek udzielił mu w kolegiacie łowickiej święceń kapłańskich. Uzyskał też wtedy prepozyturę kolegiaty w Choczu. W 1721 roku został kantorem kapituły katedralnej gnieźnieńskiej, w której pełnił funkcję kanonika już od 1714 roku. W następnych latach kilkakrotnie reprezentował to kolegium na sejmach i w Trybunale Koronnym. W 1724 roku objął funkcję podkanclerzego koronnego. Dzięki życzliwości Augusta II w kolejnych latach otrzymał dochodowe beneficja kościelne: dziekanię kapituły gnieźnieńskiej, kustodię warszawską, prepozytury wschowską i poznańską oraz opactwo komendatoryjne mogilskie i prebendę miechowską. W 1731 roku został mianowany biskupem łuckim, ale diecezję objął dopiero po zatwierdzeniu przez papieża Klemensa XII w 1732 roku. Już po kilku miesiącach uzyskał nominację na biskupstwo krakowskie, które objął w 1733 roku, zrezygnowawszy z wszystkich pozostałych beneficjów. W 1734 roku koronował w katedrze na Wawelu Augusta III i Marię Józefę Habsburżankę. Prerogatywa ta przysługiwała prymasowi, ale Teodor Potocki był stronnikiem Stanisława Leszczyńskiego. W 1737 roku doprowadził do podpisania konkordatu we Wschowie, na mocy którego królowie polscy uzyskali prawo do mianowania 13 opatów komendatoryjnych. W tym samym roku otrzymał godność kardynała. W 1738 roku król wręczył mu nominację na arcybiskupstwo gnieźnieńskie, której jednak Lipski nie przyjął. Jako ordynariusz krakowski angażował się przede wszystkim w rozwój gospodarczy dóbr i politykę krajową. Na jego polecenie Franciszek Placidi zmienił wystrój wnętrz katedry, a Franciszek Toriani odrestaurował zamek królewski na Wawelu. W czynnościach pontyfikalnych wyręczał go sufragan Michał Kunicki. Biskup zmarł w 1746 roku i został pochowany w katedrze na Wawelu.

Bibliografia