Bernard Maciejowski urodził się w 1548 roku jako syn kasztelana lubelskiego Bernarda i Elżbiety z Kamienieckich. W 1563 roku po śmierci ojca i stryja został wysłany przez matkę na naukę do kolegium jezuickiego w Wiedniu. Do Polski wrócił prawdopodobnie w 1566 roku, a cztery lata później dostał od króla Zygmunta Augusta urząd chorążego nadwornego, który pełnił także na dworze Henryka Walezego. Po jego ucieczce wyjechał do Rzymu, gdzie znalazł się w otoczeniu kardynała Stanisława Hozjusza. W latach 1579-1581 brał udział w wojnie z Moskwą, a za zasługi dostał starostwo borysławskie. W 1582 roku podjął decyzję o zakończeniu kariery świeckiej i wstąpieniu w szeregi stanu duchownego. Ufundował wtedy kolegium jezuickie w Lublinie, złożył posiadane starostwa i wyjechał na studia do Perugii, a następnie do Rzymu. W 1583 roku zrezygnował z urzędu chorążego, a w 1584 roku uzyskał pierwsze beneficja kościelne, kanonię krakowską, warszawską i gnieźnieńską. W 1586 roku przyjął święcenia kapłańskie i powrócił do kraju, by objąć w administrację diecezją łucką oraz otrzymać sakrę biskupią. W 1589 i 1597 roku zwołał synody diecezjalne, a jako biskup wschodniej diecezji gorliwie wpierał podporzadkowanie kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej Stolicy Apostolskiej, co zostało zrealizowane w 1596 roku wraz z podpisaniem unii brzeskiej. W 1597 roku został mianowany biskupem wileńskim, ale ze względu na niedający się pokonać opór kapituły, nie objął tej diecezji we władanie. W 1600 roku po śmierci Jerzego Radziwiłła został biskupem krakowskim. Od razu podjął działania, które zapewniły mu sławę reformatora. Już w 1601 roku zwołał synod, rozpoczął wizytację diecezji i wysłał słynny list pasterski, w którym narzucał duchownym postanowienia Soboru Trydenckiego oraz duszpasterstwo oparte na lekturach biblii, katechizmu rzymskiego i dzieł wybitnych polskich kaznodziejów Jakuba Wujka i Piotra Skargi. Rok później założył seminarium na Wawelu i opublikował pierwszy w Polsce indeks ksiąg zakazanych. W 1604 roku w nagrodę za zasługi dostał od papieża Klemensa VIII kapelusz kardynalski. Gdy w 1606 roku został arcybiskupem gnieźnieńskim starał się wbrew postanowieniem soborowym pozostać na biskupstwie krakowskim, ale papież się na to nie zgodził. W 1607 roku zwołał synod prowincjonalny w Piotrkowie, w czasie którego nakazał czytać swój list pasterski z 1601 roku we wszystkich diecezjach polskich. Zmarł w 1608 roku i został pochowany w katedrze na Wawelu.
Stanisław Witecki, "Bernard Maciejowski", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/ludzie/bernard-maciejowski